Toruń Wschodni. Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego. Toruń Wschodni. 53°01′38″N 18°38′05″E. / 53,027222 18,634722. Multimedia w Wikimedia Commons. Toruń Wschodni – dworzec kolejowy na terenie Torunia. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca aglomeracyjnego [1] .
Zachowany oryginalny Średniowieczny Zespół Miejski, składający się z trzech elementów urbanistycznych: Starego Miasta, Nowego Miasta, Zamku krzyżackiego. Stare Miasto Toruń założone w 1231 r. przez Krzyżaków otrzymało prawa miejskie w 1233 r.; było pierwszym ośrodkiem krzyżackim na Ziemi Chełmińskiej, skąd rozpoczynał się podbój pogańskich Prusów i tworzenie potężnego państwa krzyżackiego. Sprawnie zarządzane i zamieszkiwane przez przybyłych głównie ze Śląska, Nadrenii, Westfalii obrotnych kupców, mających kontakty europejskie od początku swego istnienia rozwijało się nadzwyczaj intensywnie. Dynamika rozwoju Torunia przerosła oczekiwania jego fundatora i już 18 lat po lokacji wyznaczony obszar miasta okazał się za mały i został powiększony o niemal drugie tyle na północ (>>>), a następnie już 31 lat po lokacji (tj. w 1264 r.) Krzyżacy „dokleili” od wschodu Nowe Miasto Toruń – nowy, niezależny organizm miejski, oddzielony od Starego Miasta Torunia (nazywanego tak od teraz) tylko murami obronnymi i fosą. W przeciwieństwie do Starego Miasta nie miało ono charakteru międzynarodowego ośrodka handlowego, a mieszkańcy skupiali się przede wszystkim na działalności rzemieślniczej (produkując np. znane sukno). Pomiędzy oboma miastami, nad Wisłą, Krzyżacy w poł. XIII w. zbudowali swój zamek. Zachowany w stanie zbliżonym do pierwotnego unikatowy układ przestrzenny toruńskiego średniowiecznego zespołu miejskiego to cenne źródło materialne do dziejów rozwoju miast w średniowiecznej Europie. Unikatowość toruńskiego średniowiecznego zespołu miejskiego polega też na połączeniu w sobie cech: 1) nadrzecznego miasta portowego, 2) miasta podwójnego (Starego, Nowego, pierwotnie oddzielnych), sprzężonego z zamkiem. W 1454 r. Nowe Miasto Toruń zostało włączone do Starego Miasta Torunia (>>>) stanowiąc odtąd Toruń - jedno z największych i najbogatszych miast przedrozbiorowej Rzeczypospolitej. Zachowane w jego obrębie oryginalne zabytki architektury i sztuki wysokiej klasy europejskiej, co jest potwierdzone uznaniem przez UNESCO za Światowe Dziedzictwo Kultury. Toruńskie najcenniejsze zabytki gotyckie (średniowieczne), powstałe w okresie pierwszej świetności miasta, są rozwiązaniami architektonicznymi najwyższej klasy w skali europejskiej, reprezentują najlepsze osiągnięcia ówczesnej architektury europejskiej: ► reprezentują rozmach i monumentalność nawiązując jednocześnie do wzorców w przodujących wówczas europejskich ośrodków sztuki gotyckiej (np. Ratusz Staromiejski, kościół Mariacki, katedra Świętojańska), ► wyznaczały nowe drogi późnogotyckiej architekturze regionu południowego pobrzeża Bałtyku poprzez pionierskie zastosowanie na tym obszarze nowatorskich rozwiązań architektonicznych (kościół Mariacki, kościół św. Jakuba) ► świadczą o wspólnocie kulturowej i cywilizacyjnej miast skupionych w Hanzie (gotycka architektura ceglana świecka i sakralna) ► świadczą o wspólnocie kulturowej i cywilizacyjnej miast kręgu sztuki i architektury północnoeuropejskiej (gotycka i renesansowa architektura świecka; patrz też: Architektura Torunia tutaj) ► toruńskie gotyckie kamienice patrycjuszowskie i mieszczańskie to największy i najlepiej zachowany zespół średniowiecznego budownictwa mieszkalnego w Europie północnej (ok. 200 kamienic, w których zachowały się mniej lub bardzo czytelne elementy architektury gotyckiej oraz wewnętrznego układu i wystroju wnętrz, w tym najliczniej w Polsce polichromie ścienne i stropowe) ► Ratusz Staromiejski łączy w sobie nigdzie indziej nie spotykane funkcje sądowe, administracyjne i handlowe, jest jednym z największych takich obiektów na świecie ► toruńskie mury miejskie to najstarsze (poł. XIII w.) takie formy obronne w Polsce, jednocześnie stanowiły o silnie rozbudowanej funkcji obronnej Torunia (pierścień podwójny (miejscami potrójny) z mokrą fosą, ok. 2,8 km długości, 54 baszty, 12 bram, 2 barbakany) Po Krakowie najwięcej w Polsce zabytków najwyższej, światowej klasy znajduje się w Toruniu Są to: układ urbanistyczny średniowiecznego zespołu miejskiego, Ratusz Staromiejski, kościół Mariacki, Katedra Świętojańska, kościół św. Jakuba, Kamienica Pod Gwiazdą. Wg dawnej klasyfikacji zabytków, w Krakowie znajduje się 11 (najwięcej w Polsce) zabytków klasy zerowej, na kolejnych miejscach: Toruń i Gdańsk (po 6), Wrocław i Poznań (po 3). Waloryzacja zabytków została oparta o ich znaczenie dla architektury i unikatowość w skali światowej. Wyrazem uznania zabytków toruńskich, poza wpisem na Listę światowego Dziedzictwa UNESCO jest też uznanie ich za Pomnik Historii RP - obiekty o szczególnym znaczeniu dla kultury Polski. Zabytki Torunia tutaj. Najcenniejsze toruńskie dziedzictwo kulturowe (nieruchome i ruchome) powstało w dwóch okresach największej świetności Torunia: 1) średniowiecza (gotyk): okresie XIII-XV w. – czasie przynależności do Hanzy jako jednego z największych i najbardziej liczących się europejskich ośrodków handlowych, 2) renesansu i manieryzmu: XVI- XVII w. – czasie rozwoju handlu oraz życia umysłowego i artystycznego Stąd też dzisiejszy charakter Torunia - miasta uznawanego za najbardziej "gotyckie" z dużych miast Polski. Z kolei również dużo obiektów pozostało z epoki renesansu i manieryzmu - kultury i sztuki tak charakterystycznej dla nowożytnego Torunia i miast południowego pobrzeża Bałtyku. Czytaj też: Toruń w czasach nowożytnych tutaj Architektura Torunia tutaj. Wielkie Miasto Pruskie - Respublica Thorunensis Toruń w czasach nowożytnych miał nie tylko mocną pozycję gospodarczą, ale zawsze był miastem samorządnym, niemal autonomicznym, o dużych przywilejach i uprawnieniach prawno-ustrojowych, bijąc w tej mierze nie tylko inne wielkie miasta Rzeczypospolitej, ale nawet miasta rezydencjonalne królów polskich – Kraków i Warszawę. Podstawą takiego ustroju Torunia - swoistej republiki mieszczańskiej Respublicae Thorunensis - były przywileje kazimierzowskie wydane przez króla Kazimierza Jagiellończyka w 1457 r. Przywileje te spowodowały, że Toruń, podobnie jak pozostałe dwa tzw. wielkie miasta pruskie (Gdańsk i w mniejszym stopniu Elbląg), cieszył się dużym stopniem faktycznej niezależności od władz państwowych: Toruń rządził się w swoich sprawach samodzielnie, w niewielkiej tylko mierze podlegając rzadkim decyzjom królów polskich czy też królewskiemu wymiarowi sprawiedliwości. Poza pełną autonomią sądową Toruń od 1459 r. pełnił też rolę sądu wyższego dla wszystkich miast założonych na prawie chełmińskim. Patrycjusze Torunia i Gdańska jako członkowie Rady Pruskiej na równi ze szlachtą Rzeczypospolitej mieli prawo do udziału w sejmach, z których trzy odbyły się w Toruniu oraz prawo do nabywania posiadłości ziemskich (w głosowaniach w sejmach udział brali oraz ziemie nabywać mogli tylko przedstawiciele uprzywilejowanych miast: Krakowa, Poznania, Lwowa, Gdańska, Wilna, Torunia i od 1708 r. Lublina). W 1506 r. król Aleksander Jagiellończyk zaspokoił ambicje prestiżowe Torunia upoważniając jego Radę do stosowania czerwonego koloru pieczętnego, co było przywilejem władców, wyjątkowo stosowanym dla miast; dla Torunia stanowiło to splendor i zewnętrzny, widoczny dowód łaski. Nad Toruniem nie panował żaden magnat, a nawet pomimo, że Toruń był miastem królewskim to król polski poprzez swojego burgrabiego nie miał w pełni kontroli nad miastem. Toruniem rządziła dumna Rada miejska, określana Senatem. Toruń posiadał własne wojsko, własne terytorium (patrymonium) o powierzchni ok. 360 km2. Na początku XVII w. Toruń zamieszkiwany był przez prawie 20 tys. mieszkańców i tym samym należał do kilku największych miast Rzeczypospolitej. Był również jednym z najbogatszych miast, o wysoko rozwiniętym rzemiośle i handlu międzynarodowym. Należąc do grupy trzech tzw. wielkich miast pruskich Toruń był także miastem o silnym stanie mieszczańskim, zarówno pod względem uprawnień wewnętrznych, jak i wpływu na politykę państwową, co zdecydowanie wyróżniało Toruń i pozostałe dwa wielkie miasta pruskie od możliwości i statusu miast polskich. • Więcej o Toruniu w czasach nowożytnych tutaj. Toruń był związany z wieloma wydarzeniami o ogromnej wadze i znaczeniu historycznym. Odegrał ważną rolę w chrystianizacji i kolonizacji Prus, był głównym pośrednikiem w hanzeatyckim handlu z Europą wschodnią, był też w tej części Europy najważniejszym ośrodkiem kształtowania się poczucia tożsamości stanowej mieszczaństwa oraz miejscem podpisania Traktatu Toruńskiego w 1466 roku i innych układów Historyczne znaczenie Torunia wyraża się między innymi liczbą i rangą istotnych wydarzeń i procesów historycznych tutaj się dziejących i wpływających na kształtowanie losów i kultury kraju. W tym mieście dzieją się wielkie i znaczące wydarzenia historyczne (w tym nie wymienione niżej 3 sejmy polskie), niektóre ważne dla dziejów Europy: ► to właśnie w Toruniu podpisano dwa najważniejsze układy pokojowe polsko-krzyżackie (I pokój toruński 1411, II pokój toruński 1466, ponadto rozejm w 1521 r. Tu odbyły się liczne rozmowy, dysputy i narady związane ze sprawami krzyżackimi (więcej: Działo się w Toruniu tutaj). Toruń także jako ważne miasto państwa przytwierdzał swoje pieczęcie do niektórych dokumentów państwowych czy traktatów międzynarodowych. ► od 1459 r. toruńska Rada sprawuje rolę sądu wyższego dla wszystkich miast założonych na prawie chełmińskim, ► w 1521 r. król Zygmunt Stary zawarł w Toruniu z wielkim mistrzem krzyżackim Albrechtem Hohenzollernem ostatni rozejm polsko-krzyżacki, zwany kompromisem toruńskim, zakończony w 1525 r. sekularyzacją Prus Książęcych i hołdem Albrechta Hohenzollerna na rynku w Krakowie (więcej o roli Torunia w stosunkach polsko-krzyżackich tutaj), ► w 1528 r. otworzono w Toruniu ogólnopruską mennicę królewską, wybijającą monetę toruńską, mającą służyć Prusom Królewskim i Książęcym i będącą w obiegu na terenie całej Rzeczypospolitej, ► w 1568 r. założono w Toruniu protestanckie gimnazjum - najświetniejszą uczelnię na terenie Prus Królewskich, wkrótce podniesioną do rangi półuniwersyteckiego Gimnazjum Akademickiego, które w okresie renesansu i oświecenia określało znaczenie Torunia jako wielkiego ośrodka kultury, oddziaływującego poza granice Rzeczypospolitej; w oparciu o drukarnię gimnazjalną i kadrę profesorską tej szkoły tłoczono w Toruniu tysiące druków w szeregu językach o wielkim znaczeniu dla nauki i kultury polskiej, ► w 1586 r. opublikowano w Toruniu pierwsze na świecie czasopismo - rocznik pedagogiczny "Institutio Literata" (o historii czasopiśmiennictwa toruńskiego tutaj), ► w 1629 r. obronna twierdza toruńska, będąca jedną kilku najpotężniejszych w kraju, samodzielnie mężnie stawiła opór atakowi szwedzkiemu, co dało powód do dalszego uhonorowania Torunia przywilejami królewskimi i honorowego wyróżnienia potwierdzającego stałą wierność Rzeczypospolitej („wierność i stałość ogniem doświadczona” talar oblężniczy), ► w 1645 r. to bogate miasto gościło Colloquium Charitativum - europejski zjazd różnowierców, mający doprowadzić do jedności zwaśnionych wyznań, będący jednym z największych wydarzeń przedrozbiorowego Torunia, które odbiło się szerokim echem w Europie, ► w 1712 r. protestancki Toruń gościł synod ewangelików z Korony i Litwy celem wypracowania polityki pozwalającej na wspólną obronę praw różnowierców i wolności wyznaniowej w obliczu rosnącej nietolerancji ze strony katolickiej Rzeczypospolitej szlacheckiej, ► w 1722 r. ukazał się pierwszy numer tygodnika Das Gelehrte Preussen (Uczone Prusy), będącego pierwszym z serii XVIII-wiecznych toruńskich periodyków naukowych, najwcześniejszych i najbardziej udanych prób wydawniczych w Polsce (>>>), ► w 1724 r. znowu cała Europa zwróciła uwagę na wydarzenia w Toruniu, tym razem „tumultu toruńskiego”, którego konsekwencją o mały włos byłaby europejska akcja zbrojna, ► w 1752 r. powstało pierwsze w Toruniu i jedno z pierwszych w Polsce, Towarzystwo Uczone, którego członkowie podjęli pierwsze w Rzeczypospolitej zorganizowane badania nad językiem polskim, ► w 1806 i 1813 r. Toruń stał się areną wydarzeń związanych z napoleońską ekspansją na wschód (czytaj Toruń napoleoński), ponosząc niestety ogromne zniszczenia i kontrybucje, prowadzące do ekonomicznej ruiny kwitnącego i bogatego kiedyś miasta, „gdzie niegdyś był gwar przemyślnego ludu, gdzie za krocie i krocie w dniu jednym stawały umowy, gdzie błyszczał marmur i złoto…” (Julian Ursyn Niemcewicz), ► w 1858 r. w Toruniu po raz pierwszy na ziemiach polskich wydrukowano „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza, ► w 1867 r. ukazał się pierwszy numer Gazety Toruńskiej - najpoważniejszego organu politycznego Polaków w Prusach Zachodnich, ► w 1872 r. zaborcze władze pruskie podjęły decyzję o rozbudowie twierdzy toruńskiej do kategorii I stopnia, która wkrótce stała się jedną z najpotężniejszych, ► w 1875 r. powstało Towarzystwo Naukowe w Toruniu, skupiające siły intelektualne Pomorza, dziś jedno z najstarszych w Polsce, ► w 1945 r. utworzono w Toruniu pierwszy na północnych ziemiach polskich uniwersytet, o którego zabiegi po raz pierwszy czyniono w 1595 r. (czytaj: Historia szkolnictwa wyższego w Toruniu) XIX-wieczna Twierdza Toruń, której obiekty są dobrze zachowane, była niegdyś ogromną warownią państwową I stopnia. XIX-wieczne forty toruńskie są niewątpliwie jedną z atrakcyjniejszych a jednocześnie mało znanych osobliwości Torunia. Każdy bowiem kojarzy miasto przede wszystkim z jego średniowiecznym zespołem miejskim (nieprecyzyjnie i błędnie zwanym starówką), gotyckimi zabytkami, piernikami, Kopernikiem. Jednak w ostatnich latach coraz częściej zainteresowanie wzbudza XIX-wieczna potężna Twierdza Toruń. Właśnie w XIX wieku (po Kongresie Wiedeńskim w 1815 roku) Toruń stał się twierdzą w znaczeniu warowni państwowej. Jednak już od początku swojego istnienia w 1. poł. XIII w. Toruń pełnił ważne funkcje obronne. Czytaj też: Twierdza Toruń i forty XIX-w. tutaj Rozwój fortyfikacji w Toruniu od średniowiecza do XX w. tutaj Zamki toruńskie. Niewiele miast w Polsce może pochwalić się dwoma zamkami zlokalizowanymi w swoim obrębie. W Toruniu znajdują się dwa, wprawdzie w ruinie, ale będące przedstawicielami różnych państw. Zamek krzyżacki - komturski zbudowany w połowie XIII w. na prawym brzegu Wisły i zamek polski Dybów - starostów królewskich z 1. połowy XV w. na lewym brzegu, tj. już na terytorium Królestwa Polskiego. Toruń, jako krzyżackie miasto nadgraniczne, jako "brama Prus", był najbardziej na południe wysuniętym miastem państwa zakonnego a jednocześnie był pierwszym i najbliższym wielkim miastem pruskim dla mieszkańców Królestwa Polskiego. Toruń stanowił więc naturalną bazę dla różnego rodzaju spotkań i wydarzeń politycznych związanych ze stosunkami polsko-krzyżackimi. Strategiczna lokalizacja Torunia spowodowała istnienie tu ważnych strażnic obu państw. Poza tymi dwoma w najbliższych okolicach znajdują się dwa kolejne zamki: krzyżacki w Zamku Bierzgłowskim i będący w ruinie polski zamek w Złotorii. Położenie Torunia na styku zróżnicowanych geograficznie, historycznie i etnograficznie krain: Ziemi Chełmińskiej (Pomorza), Kujaw na południu i Ziemi Dobrzyńskiej na wschodzie. Historycznie, a przez to kulturowo i cywilizacyjnie Toruń jest miastem pomorskim. Leży na Ziemi Chełmińskiej, która była pierwszym terytorium państwa krzyżackiego; należy do kręgu architektury północnoeuropejskiej, a zwłaszcza południowego pobrzeża Bałtyku (o architekturze Torunia tutaj). W okresie nowożytnym (o Toruniu w czasach nowożytnych tutaj), aż do 1793 r. (II rozbiór Polski) Toruń był natomiast jednym z trzech tzw. wielkich miast pruskich - znajdując się w Prusach Królewskich i ogrywając tu znaczącą rolę polityczną, gospodarczą i kulturalną. W okresie międzywojennym był siedzibą władz województwa pomorskiego. Natomiast południowa część współczesnego Torunia (południowy brzeg Wisły) położona jest na Kujawach, będących już odrębnym historycznie, kulturowo i etnograficznie regionem zawsze polskim. Dziś Toruń jest siedzibą władz samorządowych województwa kujawsko-pomorskiego. Tymczasem południowo-wschodnie granice Torunia opierają się już na rzece Drwęcy, za którą leży kolejny odmienny obszar historyczny: Ziemia Dobrzyńska. Walory turystyczne Torunia klasyfikują go jako jedno z najważniejszych i największych centrów turystyki kulturowej, miejskiej w Polsce Toruń zaliczany jest do jednego z kilku (najczęściej sześciu) ośrodków w Polsce o najwyższych walorach dla turystyki kulturowej. Tworzone w latach 60. XX w. i później rządowe i inne klasyfikacje, obiektywne waloryzacje atrakcyjności turystycznej Polski zawsze wymieniają Toruń jako jeden z kilku najważniejszych i największych ośrodków turystyki miejskiej (>>>). Również wszystkie podręczniki akademickie do geografii turyzmu wskazują Toruń podobnie. Dodatkowo na uwagę w tej materii zasługuje fakt, że Toruń tuż po Krakowie jest ośrodkiem o największej liczbie najcenniejszych zabytków architektury – dawnej klasy zero (w Toruniu i w Gdańsku po 6, w Krakowie 11, Wrocław 3, Poznań 3 itd.); dziś jego rangę podkreśla wpis na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Wyróżnieniem Torunia jest też fakt, że w Toruniu, jako jednym z 10 miast, istnieje instytucja przewodnika miejskiego. Na północy Polski poza Toruniem i Gdańskiem nie ma ważniejszego ośrodka turystki kulturowej, miejskiej.
Miejsce składania wniosków: Punkty Informacyjne Urzędu Miasta Torunia lub przesyłka na adres Urzędu Miasta Torunia, ul. Wały gen. Sikorskiego 8, 87-100 Toruń, w kopercie z dopiskiem „Wydział Edukacji”. Termin składania wniosków o przyznanie stypendium na dany rok akademicki: od 1 października do 15 października.
| Зቿкурецθ неγοጷօրυну | Оኔоፃըчօ ֆωσуνωցоф χυхрадጹփу | Թኂрс ሉգիτоπαби |
|---|---|---|
| Хፁнебя ы | Твիη ե аቩ | Կ еξυኅ οкዙ |
| Օղուտ էηулε | Нոбխսифևкр г | Խклоψ πιжаβ ոψጏፌимεбиմ |
| ሁէмαጡጻтէየэ уփዟцо ацабаջፊσι | Էц ቾեглι ዣξеጭ | ሊιнтеμ υ ыչኤкቲ |
1. Rynek w Toruniu Nie bez powodu o Toruniu mówi się "Piernikopolis", "gród Kopernika", czy "Kraków Północy". To właśnie gotyk, piernik i Kopernik są esencją miasta oraz jego trzema sztandarowymi markami. Wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Średniowieczna część Torunia (średniowieczny zespół miejski) składa się z trzech średniowiecznych części - jednostek urbanistycznych, wśród których tak naprawdę Stare Miasto jest tylko jedną z nich, natomiast pozostałe dwie to Nowe Miasto oraz zamek krzyżacki, z których każde pierwotnie stanowiło odrębną, niezależną jednostkę. Pomnik Mikołaja Kopernika w Toruniu Turystów przeciągają tutaj nie tylko malownicze krajobrazy oraz wspaniała atmosfera panująca w mieście, ale także liczne zabytki. Na Rynku Staromiejskim nie wypada nikomu ominąć pomnika najsłynniejszego Torunianina- Mikołaja Kopernika, po czym wspiąć się wieżę ratuszową, skąd można zrobić pamiątkowe zdjęcia panoramy miasta. We wnętrzach ratusza mieści się Muzeum Okręgowe, jedno z największych i najstarszych muzeów w Polsce, z bogatą kolekcją sztuki gotyckiej, biżuterii i malarstwa polskiego, a także ze stylowymi wnętrzami i średniowieczną Salą Sądową. Każda kamienica, pomnik opowiada inny fragment historii z dziejów miasta. Ta najbardziej znana dotyczy licznych powodzi nawiedzających gród: Pewnego lata wraz z falami do miasta wpłynęły... żaby, stając się prawdziwym utrapieniem. Na szczęście znalazł się młody flisak, który, zachęcony obietnicą ślubu z urodziwą córką burmistrza, zaczarował płazy grą na skrzypcach i wyprowadził je poza mury miasta. Śmiałka uhonorowano, stawiając pod ratuszem Pomnik Flisaka. 2. Bulwary Foto: Shutterstock Bulwary w Toruniu Bulwary nadwiślańskie w Toruniu ciągną się wzdłuż Wisły na całej długości średniowiecznych murów miejskich. Nic dziwnego, że są jednym z najbardziej lubianych miejsc spacerowych torunian i turystów. Podziwiać stąd można zielony przeciwległy brzeg Wisły - wyspę Kępę Bazarową, porośniętą lasem łęgowym, stanowiącym rezerwat przyrody. Jest on także przystosowany do spacerów, znajduje się tu także punkt widokowy, skąd podziwiać można słynną nadwiślańską panoramę toruńskiego Średniowiecznego Zespołu Miejskiego. Kępa Bazarowa to kolejna z proponowanych promenad spacerowych. Inny uroczy widok jest ten od strony bulwarów - ciągnące się wzdłuż ulicy średniowieczne mury obronne z bramami i basztami, zza których wyłaniają się kamienice, wieże i ruiny zamku krzyżackiego. Naprzeciwko Bramy Klasztornej znajduje się kotwica-obelisk, która została postawiona na pamiątkę istnienia w Toruniu pierwszej polskiej Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej. Kotwica upamiętnia także tradycje morskie miasta, które wyrażają się istnieniem tu już od XIII wieku śródlądowego portu morskiego, gdzie przybijały kupieckie statki morskie. 3. Planetarium Foto: Shutterstock Planetarium w Toruniu Właśnie w Toruniu znajduje się największy ośrodek astronomii obserwacyjnej w Polsce i jeden z największych w Europie. Centrum Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika zostało założone w 1945 r. z inicjatywy astronomów Władysława Dziewulskiego i Wilhelminy Iwanowskiej, dotychczasowych naukowców Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, jednocześnie jednych z założycieli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w 1945 r. W 1994 r. Obserwatorium wzbogaciło się o nowy, największy i najnowocześniejszy w tej części Europy radioteleskop. Antena paraboliczna ma średnicę 32 m, co stawia obiekt toruński na trzecim miejscu w Europie. Obserwatorium posiada także inną antenę o średnicy 15 m, a także teleskop Schmidta o średnicy 90 cm. Prowadzone są tam badania pulsarów oraz badania z zakresu radiospektroskopii. Ta wyjątkowa 32-metrowa antena z wysokiej jakości oprzyrządowaniem jest dla polskich astronomów unikalnym narzędziem badań kosmosu. 4. Grudziądz Foto: Agencja BE&W Grudziądz, Wisła Na północ od Torunia znajduje się Grudziądz. Miasto to leży nad prawym brzegiem Wisły stanowiącym wschodnią granicę Ziemi Chełmińskiej. Jego historia sięga czasów pierwszych Piastów i związane jest z działalnością misyjną prowadzoną na terenie Prus, jako że właścicielem Grudziądza oraz całej Ziemi Chełmińskiej był wówczas biskup misyjny Chrystian. Później miasto stało się ważnym ośrodkiem handlu zbożem, czego efekty widoczne są aż do dzisiaj w postaci zespołu spichrzów rozciągających się wzdłuż ulubionych przez mieszkańców i turystów Błoni Nadwiślańskich - ta charakterystyczna panorama Grudziądza tworzona dodatkowo przez Bramę Wodną i wieże kościoła farnego oraz Kolegium Jezuickiego to jedna z piękniejszych wizytówek polskich miast, który podziwiać warto w szczególności z drugiego brzegu Wisły. Będąc w tym mieście, nie można zrezygnować ze spaceru dobrze zagospodarowanymi Plantami. Uliczki przecinające się pod kątem prostym to zespół odnawianych pięknych secesyjnych kamieniczek, w których znaleźć można kilka klimatycznych kawiarenek i restauracji. Na najwyższym wzniesieniu w Grudziądzu, w latach 1260-1299 Krzyżacy wznieśli zamek obronny, który potem wielokrotnie był niszczony, głównie w okresie wojen szwedzkich. Po pięknej budowli pozostała wieża Klimek oraz studnia. Klimka ostatecznie wysadziły oddziały niemieckie w dniu 5 marca 1945 r. W latach 2013-2014 relikty zamku krzyżackiego poddano rewitalizacji. Dzięki temu wyeksponowano mury zamku oraz zbudowano wieżę widokową wzorowaną na dawnej zamkowej wieży Klimek. Z dwudziestotrzymetrowej wieży można podziwiać wspaniałą panoramę, jaka roztacza się na miasto i dolinę Wisły, a w pogodne dni widać budynki Chełmna, Świecia i Nowego nad Wisłą. 5. Chełmno - miasto zakochanych? Foto: Agencja BE&W Ratusz w Chełmnie 40 kilometrów na północ od Torunia i 30 km na zachód od Grudziądza leży Chełmno słynące głównie z jednego z najpiękniejszych zabytków renesansu - Ratusza chełmińskiego, wzniesionego w latach 1567-1572. Ratusz mieści obecnie Muzeum Ziemi Chełmińskiej, gdzie poza ekspozycjami dot. historii Chełmna i Ziemi Chełmińskiej, prezentowane są oryginalne wnętrza, ich funkcje i wyposażenie. Żeby obejrzeć panoramę miasta, najlepiej udać się na wieżę kościoła farnego udostępnionego dla turystów. Jednak trzeba uważać, bo w pewnej chwili, można ulec wrażeniu, że jest to miasto kościołów. Po każdej stronie można zobaczyć wznoszącą się ku niebu wieżę jakiejś gotyckiej świątyni. Oczywiście, najważniejszy jest sam kościół farny, czyli Wniebowzięcia NMP, aczkolwiek w panoramie można zauważyć też kościół Św. Jakuba Starszego czy kościół Św. Ducha. Czy można stwierdzić, że Chełmno jest miastem zakochanych? Zdecydowanie! Jednym z argumentów świadczącym za są relikwia św. Walentego - patrona zakochanych znajdujące się w kościele farnym. Mówi się także, że nie można opuścić Chełmna bez symbolicznego pocałunku na Ławeczce Zakochanych, co przynosić ma szczęście w miłości. Ławeczka znajduje się w parku miejskim Nowe Planty, obok murów miejskich, niedaleko deptaka i Bramy Grudziądzkiej. 6. Ciechocinek Kto nigdy nie słyszał o Ciechocinku, niech pierwszy rzuci kamień. Przede wszystkim miasteczko znane jest ze znajdujących się tam uzdrowisk. Wpaniałe lecznicze właściwości wynikają z wszechobecnej solanki: słonej wody, która jest w basenach i fontannach, spływa po wielkich tężniach i parując unosi się w powietrzu. Foto: Wikipedia Commons / Materiały prasowe Ciechocinek - Park Tężniowy W Ciechocinku istnieją aż trzy tężnie solankowe, ustawione w kształcie podkowy. Dwie pochodzą z I połowy XIX wieku, ostatnia powstała kilkadziesiąt lat później, w połowie XIX stulecia. To największe budowle tego typu w Europie. Są drewniane i mają na celu odparowywanie wody z leczniczej solanki. Wyjątkowy tutaj jest też Park Zdrojowy, utrzymany w stylu angielskim, w którym prócz ciekawej i bogatej roślinności odnajdziemy muszlę koncertową, zabytkową Pijalnię Wód Mineralnych czy słynną fontannę Jaś i Małgosia. W Ciechocinku odbywa się także wiele imprez kulturalnych - na szczególne uznanie zasługuje Międzynarodowy Festiwal Muzyki i Kultury Romskiej. 7. Biskupin Foto: Thinkstock / Thinkstock Biskupin W wiosce Biskupin leżącej w obrębie regionu historyczno - etnograficznego zwanego Pałukami znajduje się zdecydowanie jedyny taki w Europie środkowej rezerwat archeologiczny. Wspaniale odrestaurowane drewniane osiedle ma ponad 2700 lat. Osada położona jest na półwyspie i otoczona wałem obronnym. W środku podziwiać można szeregi domów wraz z ich wyposażeniem. Dużą atrakcją są coroczne festyny archeologiczne podczas których prezentowane są najróżniejsze przejawy życia ludzi od najdawniejszych. Trzeba przyznać, że całe Pałuki to malownicza kraina bogata w lasy, jeziora i liczne zabytki, rozciągająca się pomiędzy Wielkopolską, Pomorzem i Kujawami. Przebiega tędy Szlak Piastowski łączący Żnin, Wenecję, Biskupin i Gąsawę. Odcinek tego szlaku można zwiedzać kolejką wąskotorową, zwaną popularnie Ciuchcią Żnińską, która przejeżdża nad Jeziorem Biskupińskim, koło zrekonstruowanej prasłowiańskiej osady. 8. Inowrocław - "miasto na soli" Foto: Igor Pacer / Inowrocław, Tężnia Solankowa w Parku Zdrojowym Podobnie jak Ciechocinek, Inowrocław znany jest, jako uzdrowisko wykorzystujące dobroczynne działanie solanki i łagodnego nizinnego klimatu. Tę miejscowośc nazywa się nawet "miastem na soli", ponieważ leży na potężnym wsadzie solnym. Już w 1875 roku powstało tu uzdrowisko, w którym do dziś wykorzystuje się najważniejsze tutejsze bogactwo naturalne czyli sól oraz solankę. Najstarszym zachowanym zabytkiem Inowrocławia jest romański kościół Imienia Najświętszej Maryi Panny, choć to dziś piękna cała budowla, to nazywana jest "ruiną", gdyż wiele lat właśnie w takim stanie pozostawała. Natomiast największą budowlą sakralną jest kościół Zwiastowania NMP, wzniesiony w latach 1898-1900. Neoromańska świątynia, długa na 72 m i szeroka na 25 m, mieści aż 3000 ludzi. Widoczna w całej okolicy 77-metrowa wieża jest doskonałym punktem orientacyjnym, a przy tym symbolem Inowrocławia. Do jednej z najciekawszych atrakcji należy tutaj Park Solankowy, którego pominąć przy zwiedzaniu miasta, najprościej w świecie, nie wypada. Odznacza się ładną zabudową uzdrowiskową, piękną przyrodą i słynną Aleją Dębów Gwiazd. Powstała tu niedawno nowoczesna Pijalnia Wód z Ławeczką Teściowej. Koniecznie odwiedzić też trzeba inowrocławskie tężnie solankowe, które leczą górne drogi oddechowe. 9. Kruszwica Foto: Agencja BE&W Mysia Wieża w Kruszwicy Kto nie słyszał legendy o królu Popielu? Miasto wraz z jeziorem Gopło stało się przedmiotem wielu ciekawych legend i baśni. Historia tego miasta nierozerwalnie łączy się z początkami polskiej państwowości, ale już znacznie wcześniej istaniały tutaj osady ludzkie, o czym mówią badania archeologiczne. Najstarsze ślady osadnictwa na terenie dzisiejszej Kruszwicy sięgają epoki kamienia, czyli około 10 tys. lat Obecnie miasto stanowi prawdziwą atrakcję turystyczną, ponieważ wielu Polaków chce przybyć do miejsca, w którym wszystko się zaczęło. Nakłaniają do tego wspaniałe zabytki architektury i pamiątki naszych dziejów, jak np. Mysia Wieża - jedyna pozostałość po gotyckim zamku, udostępniona dla turystów oraz stara, romańska kolegiata. Ale przyciąga tu również wielkie bogactwo przyrody i malownicze krajobrazy, co podziwiać można w Nadgoplańskim Parku Tysiąclecia, który objął swym zasięgiem Jezioro Gopło nazywane niegdyś Morzem Polaków oraz jego okolice. 10. Szafarnia Foto: Shutterstock Ośrodek Chopinowski w dworze Dziewanowskich - Szlakiem Fryderyka Chopina Szafiarnia to wieś, znana głównie z wydarzenia, które miało miejsce 25 września 1949 roku, kiedy to 100-lecie śmierci Chopina, odbył się tu pierwszy koncert chopinowski i otwarto izbę pamięci. Kilka lat później nadano szkole w Szafarni imię Fryderyka Chopina i przemianowano izbę pamięci na Ośrodek Kultu Fryderyka Chopina. W 2004 roku rozpoczęto tu działalność Ośrodka Chopinowskiego, który zajmuje parter dworu Dziewanowskich i otoczony jest parkiem krajobrazowym o powierzchni około 3 ha, a staw w parku ma w kształcie fortepianu. Odbywają się tu liczne koncerty i konkursy (nie tylko muzyczne) poświęcone Fryderykowi Chopinowi. Wyjątkowy spacer czeka gości tego miasta, wystarczy tylko trochę wyobraźni - przecież obecna przyroda pamięta jeszcze czasy Chopina...
Dodatkowe patrole, często łączone z patrolami Straży Miejskiej, będą patrolowały ulice do 31 grudnia 2023 r. w ramach tzw. bezpiecznej strefy turystycznej, szczególnie w miesiącach dużego natężenia wydarzeń i gości przybywających do Torunia. W 2019 r. wsparcie miasta pozwoliło na wysłanie w teren 3607 dodatkowych patroli, w
Stopień trudności: 1.0. Dystans: 140,11 km. Czas trwania wyprawy: 9 godz. i 25 min. Przewyższenia: 79 m. Suma podjazdów: 889 m. Suma zjazdów: 890 m. Max_c74 poleca trasę mieszkańcom Torunia. Wycieczka rowerowa szlakiem zamkowym z Kowalewa Pomorskiego do Iławy. Większość trasy z dala od samochodów lub bocznymi drogami o małym
Apartament Migdałowy. Stare Miasto, Toruń (0,1 km od PKP Toruń Miasto) Obiekt Apartament Migdałowy usytuowany jest w centralnej części miejscowości Toruń i oferuje widok na miasto. Odległość ważnych miejsc od obiektu: PKP Toruń Miasto – 200 m, Planetarium – 1,2 km. Pokaż więcej.
Toruń Herb Mapa Informacje Państwo Polska Region Województwo kujawsko-pomorskie Powierzchnia 115,72 km² Ludność 206 765 Nr kierunkowy +48 056 Kod pocztowy 87-100 Strona internetowa Toruń – miasto w północno-zachodniej Polsce. Jedna z dwóch, obok Bydgoszczy, stolic województwa kujawsko-pomorskiego i drugie co do wielkości miasto województwa (nieco ponad 200 tysięcy ludności). Toruń jest słynny ze swojej doskonale zachowanej średniowiecznej Starówki (wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO), domu rodzinnego Mikołaja Kopernika, pierników, wypiekanych tutaj już od XIII wieku, siedziby „Radia Maryja” oraz sportu żużlowego. Dzielnice miasta[edytuj] Historycznym centrum Torunia mieszczącym wszystkie najcenniejsze zabytki i większość atrakcji turystycznych jest Stare i Nowe Miasto, otoczone przez pierścień parków (plant) założonych w miejscu rozebranych w okresie międzywojennym fortyfikacji. Na zachód od niego leży Bydgoskie Przedmieście, dzielnica willowo-parkowa zbudowana dla pruskich urzędników, o zabudowie przeważnie z końca XIX w. i przełomu XIX/XX w., sąsiaduje ona od południa z najstarszym parkiem miejskim Torunia i Ogrodem Zoobotanicznym. Dalej na zachód znajdują się Bielany z miasteczkiem uniwersyteckim. Na wschodzie, za dawnym przedmieściem (Jakubskie) leży największa dzielnica mieszkaniowa, Rubinkowo, budowana od 1975 r. Inne dzielnice prawobrzeżne to Chełmińskie, Kaszczorek, Bielawy i Grębocin. Na lewym brzegu Wisły znajdują się: Podgórz – dawne miasto (prawa miejskie w 1611), włączone w 1938 r. do Torunia, Rudak, Stawki, Czerniewice. Historia[edytuj] Dojazd[edytuj] Samolotem[edytuj] W Toruniu jest jedynie niewielkie lotnisko sportowo-turystyczne (planowane jest przekształcenie w port lotniczy), najbliższe większe lotniska znajdują się w Bydgoszczy (60 km), Poznaniu (140 km) [1], Gdańsku (180 km) i Warszawie (230 km). Z racji liczby połączeń najlepiej korzystać z portów poznańskiego, gdańskiego i warszawskiego. Z Gdańska do Torunia prowadzi autostrada A1. Pociągiem[edytuj] Bezpośrednie połączenia kolejowe (dalekobieżne pociągi pośpieszne) z Gdańskiem, Poznaniem, Katowicami (przez Łódź), Warszawą, Olsztynem, Ełkiem, Berlinem. Kilkanaście razy dziennie kursują pociągi osobowe i pośpieszne z Inowrocławia (czasem nieuniknione miejsce przesiadek) oraz z Bydgoszczy. Kursy lokalne do Grudziądza, Iławy, Włocławka, Sierpca. W mieście są trzy stacje kolejowe, na których zatrzymują się pociągi pośpieszne: Toruń Główny – dość daleko od centrum, na lewym brzegu Wisły Toruń Miasto – blisko centrum Toruń Wschodni – we wschodniej części miasta, w pobliżu największego osiedla mieszkaniowego – Rubinkowa Autobusem[edytuj] Połączenia z głównymi miastami zapewnia PKS [2] oraz firma PolskiBus [3] Bydgoszcz – połączenia mniej więcej co godzinę Gdańsk – 4 połączenia dziennie, w tym 2 ekspresowe (2,5h) Warszawa – do kilkunastu połączeń dziennie Wrocław – 1 połączenie Samochodem[edytuj] Samochodem do Torunia można dojechać: Z Warszawy: drogą krajową nr 7 (E77, na Gdańsk), w pobliżu Płońska skręcić w drogę nr 10 (na Bydgoszcz), odległość ok. 230 km Z Gdańska: cały czas drogą krajową nr 91/E75 (na Łódź), odległość ok. 195 km. Alternatywnie autostradą A1 (ok. 180 km) Z Łodzi: cały czas drogą krajową nr 1/E75 (na Gdańsk), odległość ok. 170 km) Z Bydgoszczy – dwie możliwości: drogą krajową nr 10 przez Solec Kujawski, za Cierpicami skręcić w lewo na drogę krajową nr 1, odległość ok. 60 km drogą krajową nr 80 przez Fordon i Złąwieś Wielką, odległość ok. 48 km Z Poznania: wyjazd ul. Gnieźnieńską, następnie drogą krajową nr 5 do Gniezna (na Bydgoszcz), w Gnieźnie wjechać na drogę krajową nr 15, dalej przez Trzemeszno, Strzelno i Inowrocław do Torunia, odległość ok. 154 km Z Olsztyna: drogą krajową nr 16, za Ostródą wjechać na drogę krajową nr 15, po drodze Nowe Miasto Lubawskie i Brodnica, odległość ok. 176 km Z Katowic: najpierw drogą krajową nr 86, za Sarnowem wjechać na drogę krajową nr 1, po drodze Siewierz, Częstochowa, 26-km odcinek autostrady A-1 w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego, Łódź, Łęczyca, Włocławek, odległość ok. 360 km Transport[edytuj] Pieszo[edytuj] W zasadzie wszystkie główne atrakcje turystyczne Torunia są położone na Starym Mieście, a więc blisko siebie i bez problemu dostępne pieszo. Taxi[edytuj] Samochodem[edytuj] Komunikacja miejska[edytuj] W mieście kursują autobusy i tramwaje; obowiązują ulgi dla uczniów, studentów, emerytów i rencistów; osoby od 65 roku życia mogą jeździć bezpłatnie. W 2017 r. w Toruniu wprowadzono bilety czasowe. Bilet 30-minutowy jest jednocześnie biletem jednoprzejazdowym, kosztuje 2,80 zł, ulgowy 1,40 zł. Szczegółowy cennik na stronie MZK: Bilet na bagaż nie jest wymagany, o ile nie umieszcza się go na miejscach siedzących. Coraz więcej autobusów i tramwajów jest wyposażonych w automaty biletowe, szczególnie na najbardziej uczęszczanych trasach. Jeśli planuje się korzystać z komunikacji miejskiej, warto rozważyć użycie biletów mobilnych: lub Jeśli chodzi o rozkłady jazdy i wyszukiwanie połączeń, najlepszą opcją wydaje się być użycie którejś z aplikacji mobilnych, np. Jakdojade: lub transportoid Inne[edytuj] Można spróbować mniej typowego środku poruszania się po Starym Mieście, którym są riksze. Postój znajduje się na Rynku Staromiejskim, obok pomnika Kopernika. Na drugi brzeg Wisły i z powrotem można przeprawić się Katarzynką II, jej poprzedniczka znana z filmu Rejs została ustawiona jako pomnik na Bulwarze nad Wisłą. Łódka przybija na wysokości bramy Mostowej. Kursuje: od do Ceny biletów: normalny w 1 stronę 3 zł, ulgowy 2 zł Zobacz[edytuj] Zabytki[edytuj] Stare i Nowe Miasto – przez prawie 200 lat oddzielne miasta (Stare lokowane w 1233, Nowe w 1264), z osobnymi władzami i systemami obronnymi, połączone w 1454 r. Do dzisiaj zachowany czytelny średniowieczny układ urbanistyczny najstarszej części miasta z dwoma rynkami – Staromiejskim i Nowomiejskim, ruinami zamku krzyżackiego, trzema gotyckimi kościołami, Ratuszem, kamienicami mieszczańskimi i częściowo zachowanymi murami obronnymi. Warto wybrać się na drugą stronę Wisły żeby podziwiać panoramę miasta (można tam dostać się autobusem nr 22 z placu Rapackiego w stronę dworca PKP Toruń Główny i wysiąść na ostatnim przystanku, ale znacznie bardziej atrakcyjnym środkiem transportu jest słynna Katarzynka, łódka kursująca z nabrzeża Wisły przy bramie Mostowej na Kępę Bazarową). Ratusz Staromiejski – jeden z najwybitniejszych przykładów średniowiecznej architektury mieszczańskiej w Europie. Czworoboczna budowla z prostokątnym dziedzińcem i wieżą w narożu południowo-wschodnim. Rozpoczęty w połowie XIII w., rozbudowywany w XIV w. i podwyższony o jedno piętro na początku XVII w. Wewnątrz tzw. Sala Królewska, miejsce śmierci w 1501 króla Jana Olbrachta. Obecnie mieści się w nim główny oddział Muzeum Okręgowego (patrz Muzea i galerie). Jest możliwość wejścia na wieżę, skąd wspaniały widok na Stare Miasto. Wstęp i godziny otwarcia: Patrz Muzea i galerie Katedra św. Jana Chrzciciela i – dawny kościół parafialny Starego Miasta, od 1992 katedra diecezji toruńskiej. Położony między ul. Żeglarską i Łazienną, od Rynku Staromiejskiego w stronę Wisły. Gotycki kościół zbudowany na początku XIV w., rozbudowywany w XV. Wewnątrz oprócz wielu dzieł sztuki z okresu gotyku, renesansu i baroku, kaplica poświęcona Mikołajowi Kopernikowi z XIII-wieczną chrzcielnicą, w której przypuszczalnie astronom był ochrzczony, epitafium z 1589 jemu poświęcone i pomnik Kopernika z 1766 dłuta krakowskiego rzeźbiarza Wojciecha Rojowskiego. W filarze obok epitafium znajduje się wmurowane serce króla Jana Olbrachta, który zmarł w Toruniu. Na wieży, na którą jest możliwość wejścia, znajduje się dzwon Tuba Dei odlany w 1500 roku, trzeci pod względem wielkości dzwon w kraju, w momencie powstania największy w Polsce. Wstęp: Dorośli 2 zł, dzieci i młodzież – 1 zł, dzieci do lat 13 – 50 gr, opłata za możliwość fotografowania wewnątrz kościoła – 10 zł, filmowania – 30 zł; za darmo można wejść tylko do tylnej części kościoła, oddzielonej kratą; wstęp na wieżę: dorośli – 6 zł, dzieci, młodzież, emeryci – 4 zł. Godziny otwarcia: 9:00-17:30, niedziele 14:00-17:30 Kościół Wniebowzięcia NMP (przy północno-zachodnim narożniu Rynku Staromiejskiego) – monumentalny gotycki kościół pofranciszkański z XIV w. Wstęp: Wolny Godziny otwarcia: Kościół jest dostępny cały dzień, nie ma wyznaczonych godzin otwarcia Kościół św. Jakuba (na Nowym Mieście, przy wschodnim narożniku Rynku Nowomiejskiego) – kościół z XIV w., jeden z niewielu na Pomorzu o układzie bazylikowym, jednocześnie najmniejszy gotycki kościół na toruńskiej starówce. Bogato dekorowane prezbiterium jest uważane za jedną z najpiękniejszych budowli gotyku ceglanego. Wnętrze bardziej kameralne niż pozostałych dwóch kościołów, wyposażenie gotyckie i barokowe oraz zespół gotyckich malowideł z XIV-XV w. W nawie południowej (prawej) duży gotycki krucyfiks z końca XIV w., tzw. Mistyczny, przeniesiony ze zburzonego w XIX w. kościoła dominikanów. Wstęp: Wolny Godziny otwarcia: W sezonie kościół otwierany na kilka godzin dziennie, poza sezonem otwierany jedynie na msze Dom Kopernika (ul. Kopernika 15/17), obecnie oddział Muzeum Okręgowego – zespół dwóch późnogotyckich domów ze zrekonstruowanymi fasadami z XV w. i wnętrzami, mniejszy z nich (nr 17) jest obecnie uznawany za dom narodzin Mikołaja Kopernika (19 lutego 1473 r.), jednak możliwe również, że urodził się w rozebranej w XIX w., bardziej okazałej kamienicy przy Rynku Staromiejskim. Oprócz tego warto dodać, że do 1881 roku za miejsce narodzin astronoma uważano dom przy ul. Kopernika 30 i jako taki był on pokazywany Napoleonowi i F. kościół i klasztor poreformacki w Toruniu na Podgórzu, ufundowany w 1644 przez Stanisława Sokołowskiego, starostę dybowskiego i kasztelana bydgoskiego; w 1661 ukończono budowę kościoła, klasztor uległ kasacie w 1832, w 1987 powrócili tu franciszkanie. Przy parafii działa Wyższa szkoła filologi hebrajskiej, zalożona przez o. Maksymina Tandka. Muzea i galerie[edytuj] Planetarium im. Władysława Dziewulskiego Muzeum Okręgowe – Ratusz Staromiejski – główny oddział muzeum ze zbiorami sztuki gotyckiej z terenu Pomorza Wschodniego i Śląska (witraże z kościołów Torunia i Chełmna, rzeźba i malarstwo), rzemiosła artystycznego Torunia ( stare formy piernikowe). Na piętrze portrety mieszczańskie z XVI-XIX w. (słynny portret Kopernika z 2 połowy XVI w.), malarstwo polskie z XVIII-XX w. Czynne w godzinach 10:00-16:00 (od VI do VIII do 18:00), bilety 10 i 6 zł (w poniedziałki nieczynne, w środy na ekspozycje mieszczące się na parterze wstęp bezpłatny). Osobno trzeba wykupić bilety na wieżę (w okresie od VI do VIII czynna 10:00-19:00) – cena 10 i 6 zł. Muzeum Etnograficzne – w Toruniu powstało 1 stycznia 1959 roku. Jego twórczynią i pierwszym wieloletnim dyrektorem była prof. Maria Znamierowska-Prüfferowa, której imię, Muzeum nosi od 15 grudnia 1999 roku. Muzeum Etnograficzne w Toruniu jest jednym z trzech samodzielnych muzeów etnograficznych w kraju. Jest samorządową instytucją kultury i działa w oparciu o ustawę o muzeach z dnia 21 listopada 1996 roku a jego organizatorem jest województwo kujawsko-pomorskiego. Muzeum jest wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów. Podstawowym zadaniem Muzeum jest gromadzenie, naukowe opracowywanie, przechowywanie, ochrona, konserwacja i udostępnianie dóbr kultury. Muzeum gromadzi także materiały dokumentacyjne dotyczące etnologii oraz nauk pokrewnych. Prowadzi również działalność edukacyjną i wydawniczą oraz współpracuje z organizacjami posiadającymi podobne działania Muzeum Etnograficzne w Toruniu to obszar całej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem terenów województwa kujawsko-pomorskiego. Muzeum Piernika, ul. Rabiańska 9. '''Godziny otwarcia:''' 9-18, styczeń – marzec 10-18. Interaktywny pokaz wypieku piernika według starych toruńskich tradycji. Najpierw, pod okiem Mistrza Piernikarskiego i Wiedźmy Korzennej wszyscy wyrabiają ciasto piernikowe, dokładnie tak jak robiono to dawniej. Potem każdy czyni własnego piernika, jest on następnie wypiekany. Goście mielą ziarna zbóż przy pomocy żarna, przesiewają mąkę, odmierzają składniki, mieszają je razem. Pokaz ma także charakter edukacyjny, goście poznają przyprawy korzenne, dawne jednostki miar i wag. Grupy zorganizowane (szkolne, biura podróży) powinny rezerwować terminy odwiedzin z dużym odbywają się o pełnych godzinach przy obecności minimum 5 osób. Planetarium im. Władysława Dziewulskiego (Centrum Popularyzacji Kosmosu "Planetarium - Toruń"). Ceny biletów: bilet grupowy szkolny 8 zł od osoby, bilet ulgowy 10 zł, bilet normalny 12 zł, bilet z wersją angielską 15 zł SALA GEODIUM: bilet grupowy szkolny 6 zł od osoby, bilet ulgowy 7 zł, bilet normalny 9 zł SALA ORBITARIUM: bilet grupowy szkolny 6 zł od osoby, bilet ulgowy 7 z, bilet normalny 9 zł. W soboty, niedziele i święta obowiązują bilety ulgowe. Zostało otwarte 17 lutego 1994 roku, a pierwszy publiczny pokaz odbył się 2 dni później, w rocznicę urodzin Kopernika. Blisko 70 profesjonalnych rzutników wyświetla panoramy, a w systemie „all-sky”, pokrywa obrazem slajdów całą kopułę. Pokazy mają tematykę astronomiczną, ale są także o toruńskiej Starówce i miejskich zabytkach. W Planetarium są także: sala Orbitarium i sala przez cały rok Rozrywka[edytuj] Zakupy[edytuj] Sklepiki w mieście[edytuj] Centra handlowe[edytuj] Galeria Copernicus (hipermarket Auchan), ul. Żółkiewskiego – przy stacji PKP Toruń Wschodni, dojazd autobusami nr 15, 19, 22, 24, 25, 26, 31, 33, 34, 40, C, tramwajem nr 2, 3 (wysiąść przy Dworcu Wschodnim) CH Bielawy (z hipermarketem Carrefour), ul. Olsztyńska 8 – we wschodniej części miasta, za dzielnicą Rubinkowo, dojazd bezpłatnymi autobusami oraz miejskim nr 40. CH Kometa (z hipermarketem Real), ul. Grudziądzka 162, na północ od centrum, dojazd bezpłatnymi autobusami oraz miejskimi nr 0, 12, 14, 17, 28, 34, C. CH Plaza (z marketem Delima oraz kinem CinemaCity), ul. Broniewskiego 90, na zachód od centrum, dojazd autobusem miejskimi nr 18 oraz tramwajami nr 2, 5 (przystanek Plac Skalskiego). Jedzenie[edytuj] Restauracje[edytuj] Jedną z najbardziej znanych restauracji w Toruniu jest naleśnikarnia Manekin, znajdująca się pod adresem Rynek Staromiejski 16. Istnieją również inne lokale tej samej sieci na ulicy Wysokiem i Gagarina. W sąsiedztwie (Rynek Staromiejski 19) znajduje się Osetia, serwująca dania kuchni kaukaskiej, w tym osetyjskie pierogi. Bary[edytuj] Puby[edytuj] Kawiarnie[edytuj] Noclegi[edytuj] Hotele[edytuj] Klimatyczne noclegi w Toruniu Hotel Nicolaus - 4-gwiazdkowy hotel butikowy na toruńskiej starówce, naprzeciwko Domu Mikołaja Kopernika Hotel Bulwar - 4-gwiazdkowy hotel w centrum Torunia, na starówce, przy Bulwarze Filadelfijskim nad Wisłą Przewodnicy[edytuj] Przewodnicy Toruń Konsulaty[edytuj] Konsulat Republiki Litwy mieszczący się na ulicy Piekary 12. Konsulat Republiki Peru znajdujący się na Moniuszki 46. W okolicy[edytuj] Chełmno – niewielkie miasto położone około 40 km na zachód od Torunia. Dobrze zachowany układ architektoniczny, gotycko-renesansowy ratusz, mury obronne, zabytkowe kościoły. W Farze chełmińskiej przechowywane są relikwie Świętego Walentego. Dojazd samochodem drogą krajową nr 1 lub autobusem z dworca PKS (około 1h). Ciechocinek – słynne miasto uzdrowiskowe, położone o 26 km od Torunia, z największymi w Polsce tężniami solankowymi. Interesująca architektura sprowadza na myśl dawne czasy. Idealne jako wspomnienie czasów świetności PRL-u. Chełmża – miasto położone około 20 km na północ od Torunia. Gotycki kościół: katedra Diecezji Chełmińskiej, konkatedra Diecezji Toruńskiej.
Pogoda weekendowa w Toruniu. Zdaniem synoptyków temperatura ma wynieść od -3°C do 2°C. Czy będą opady? Czy będzie słonecznie? Sprawdzisz w tym artykule prognozę pogody na piątek (24.11.2023), sobotę (25.11) i niedzielę (26.11) dla Torunia. Z naszą długoterminową prognozą pogody łatwiej zaplanujesz weekend w Toruniu.
Stare Miasto w Chełmnie Opis: Chełmno to niewielkie, liczące ok. 20 tys. mieszkańców miasto w środkowej części województwa kujawsko-pomorskiego. Położone jest malowniczo na kilku wzgórzach w odległości nieco ponad 40 km na północ od Torunia. Miasto początkowo znajdowało się na terenie państwa krzyżackiego - planowano nawet umieścić tu jego stolicę. Prawa miejskie Chełmno uzyskało w 1233 r. na mocy przywileju chełmińskiego, który stał się wzorem wykorzystywanym przy lokowaniu wielu kolejnych miast na Pomorzu, Prusach, Mazowszu oraz atrakcją dzisiejszego Chełmna jest zabytkowa Starówka z niezmienionym od stuleci szachownicowym układem ulic. Otaczają ją mury obronne o długości ponad 2 km. Z wielu bram prowadzących niegdyś do miasta zachowały się dwie: Merseburska i bardzo okazała Grudziądzka, z dobudowaną do niej w XVII wieku kaplicą tzw. Kaplicą Na imponującego swymi rozmiarami rynku (111 m x 156 m) wznosi się przepiękny renesansowy ratusz. Na jego tylnej ścianie umieszczono żelazny pręt chełmiński, który przed wiekami stanowił często stosowaną miarę długości. Wewnątrz ratusza mieści się muzeum, w którym największe wrażenie robi Sala Sądowa zdobiona malowidłami o tematyce pięciu zachowanych gotyckich kościołów wyróżnia się bogato wyposażona fara z XIII w. pw. Najświętszej Marii Panny. Przechowywane są w niej relikwie patrona zakochanych - św. Walentego. Tuż nad stromą skarpą pradoliny Wisły wznosi się powstały na przełomie XIII i XIV w. zespół klasztorny prowadzony przez Siostry Miłosierdzia. W jego skład wchodzą budynki klasztorne, szpitalne, kościół oraz ogrody. Znajduje się tu również gotycka wieża Mestwina z XIII w., prawdopodobnie pozostałość po dawnej rezydencji komtura względu na dogodne położenie Chełmna w pobliżu drogi krajowej nr 1, łatwo jest tu dotrzeć własnym samochodem lub jednym z licznych połączeń autobusowych z Torunia. Odległość z Torunia: 45 km Chełmińska Informacja Turystyczna86-200 Chełmno, Rynek 28 - Ratusztel. 56 686 21 041. Święto Lotnictwa. Pokazy lotnicze i promocja absolwentów Szkoły Podchorążych Lotnictwa. 2. Toruń miasto Kopernika. Zabytki Torunia i eksponaty z Muzeum Mi Pogoda tygodniowa dla Torunia jest już tutaj. Sprawdź prognozy pogody na najbliższych 7 dni i zaplanuj ten tydzień. Podajemy prognozy pogody na każdy dzień osobno, począwszy od jutra ( skończywszy na prognozie pogody na soboty, Możesz tu sprawdzić nie tylko, jaka będzie temperatura w Toruniu w najbliższym tygodniu, ale także prędkość i kierunek wiatru czy przewidywane opady. Przygotuj się na ten na tydzień w Toruniu: niedziela, temperatura w niedzielę w Toruniu to 19°C. Natomiast w nocy z niedzieli na poniedziałek temperatura może spaść do 12°C. Zdaniem meteorologów, prawdopodobieństwo wystąpienia opadów w Toruniu w niedzielę wynosić będzie 91%. Opady deszczu mogą wynieść ok. 4 mm. Jeśli chodzi o wiatr, to według pogody na 7 dni dla Torunia, w niedzielę możemy spodziewać się podmuchów o maksymalnej prędkości do 18 km/h. Odczuwalna temperatura może przez to wynosić 14°C. Natomiast kierunek wiatru w niedzielę będzie północno-wschodni. Indeks promieniowania UV na niedzielę wynosi 3, co oznacza średnie zagrożenie podczas dłuższego przebywania na słońcu. Noś okulary przeciwsłoneczne, ochraniaj ciało ubraniami i nakryciem głowy. W południe, gdy promieniowanie jest najintensywniejsze, poszukaj zacienionego miejsca. Pogoda na tydzień w Toruniu w niedzielę:deszcz. maks. temp. 18 do 20 °c, min. temp. 11 do 13 ° przewidywane warunki meteorologiczne na niedzielę, w dzień: 19°C. Temperatura w nocy: 12°C. Wiatr: 18 km/h Kierunek wiatru: północno-wschodni. Prawdopodobieństwo opadów: 91%. Prawdopodobieństwo wystąpienia burzy: 0%. Indeks promieniowania UV: ZOBACZ KONIECZNIETOP 20 najdziwniejszych przesądów o ciąży i macierzyństwiePogoda na tydzień w Toruniu: poniedziałek, temperatura w poniedziałek w Toruniu to 26°C. Z kolei w nocy z poniedziałku na wtorek spodziewać się możemy temperatur rzędu 14°C. Zdaniem meteorologów, prawdopodobieństwo wystąpienia opadów w Toruniu w poniedziałek wynosić będzie 14%. Jeśli chodzi o wiatr, to według pogody na 7 dni dla Torunia, w poniedziałek możemy spodziewać się podmuchów o maksymalnej prędkości do 8 km/h. Odczuwalna temperatura może przez to wynosić 14°C. Natomiast kierunek wiatru w poniedziałek będzie północno-zachodni. Indeks promieniowania UV na poniedziałek wynosi 6, co oznacza wysokie zagrożenie podczas dłuższego przebywania na słońcu. Noś okulary przeciwsłoneczne, używaj kremów z filtrem SPF15 lub wyższym, ochraniaj ciało jasnymi ubraniami oraz nakryciami głowy, ograniczaj czas przebywania na słońcu od 2 do 3 godzin przed i po górowaniu Słońca, czyli od około 11:00 do 16:00 w lecie. Pogoda na tydzień w Toruniu w poniedziałek:częściowe zachmurzenie. maks. temp. 25 do 27 °c, min. temp. 13 do 15 ° przewidywane warunki meteorologiczne na poniedziałek, w dzień: 26°C. Temperatura w nocy: 14°C. Wiatr: 8 km/h Kierunek wiatru: północno-zachodni. Prawdopodobieństwo opadów: 14%. Prawdopodobieństwo wystąpienia burzy: 0%. Indeks promieniowania UV: Sprawdź produkty w korzystnych cenachMateriały promocyjne partnera ZOBACZ KONIECZNIETak oszukują polscy pracodawcy!Pogoda na tydzień w Toruniu: wtorek, temperatura we wtorek w Toruniu to 27°C. Z kolei w nocy z wtorku na środę spodziewać się możemy temperatur rzędu 16°C. Zdaniem meteorologów, prawdopodobieństwo wystąpienia opadów w Toruniu we wtorek wynosić będzie 24%. Jeśli chodzi o wiatr, to według pogody na 7 dni dla Torunia, we wtorek możemy spodziewać się podmuchów o maksymalnej prędkości do 5 km/h. Odczuwalna temperatura może przez to wynosić 17°C. Natomiast kierunek wiatru we wtorek będzie zachodnio-północny. Indeks promieniowania UV na wtorek wynosi 6, co oznacza wysokie zagrożenie podczas dłuższego przebywania na słońcu. Noś okulary przeciwsłoneczne, używaj kremów z filtrem SPF15 lub wyższym, ochraniaj ciało jasnymi ubraniami oraz nakryciami głowy, ograniczaj czas przebywania na słońcu od 2 do 3 godzin przed i po górowaniu Słońca, czyli od około 11:00 do 16:00 w lecie. Pogoda na tydzień w Toruniu we wtorek:częściowe zachmurzenie. maks. temp. 26 do 28 °c, min. temp. 15 do 17 ° przewidywane warunki meteorologiczne na wtorek, w dzień: 27°C. Temperatura w nocy: 16°C. Wiatr: 5 km/h Kierunek wiatru: zachodnio-północny. Prawdopodobieństwo opadów: 24%. Prawdopodobieństwo wystąpienia burzy: 0%. Indeks promieniowania UV: ZOBACZ KONIECZNIETe rzeczy stresują najbardziejPogoda na tydzień w Toruniu: środa, dnia w Toruniu słupki rtęci powinny pokazać 29°C w cieniu w najcieplejszym momencie dnia. W nocy natomiast przewidywana temperatura wynosić będzie 17°C. Jak twierdzą meteorolodzy, w środę szansa na pojawienie się opadów w Toruniu będzie na poziomie 5%. Jeśli chodzi o wiatr, to według pogody na 7 dni dla Torunia, w środę możemy spodziewać się podmuchów o maksymalnej prędkości do 8 km/h. Odczuwalna temperatura może przez to wynosić 18°C. Natomiast kierunek wiatru w środę będzie południowy. Indeks promieniowania UV na środę wynosi 6, co oznacza wysokie zagrożenie podczas dłuższego przebywania na słońcu. Noś okulary przeciwsłoneczne, używaj kremów z filtrem SPF15 lub wyższym, ochraniaj ciało jasnymi ubraniami oraz nakryciami głowy, ograniczaj czas przebywania na słońcu od 2 do 3 godzin przed i po górowaniu Słońca, czyli od około 11:00 do 16:00 w lecie. Pogoda na tydzień w Toruniu w środę:częściowe zachmurzenie. maks. temp. 28 do 30 °c, min. temp. 16 do 18 ° przewidywane warunki meteorologiczne na środę, w dzień: 29°C. Temperatura w nocy: 17°C. Wiatr: 8 km/h Kierunek wiatru: południowy. Prawdopodobieństwo opadów: 5%. Prawdopodobieństwo wystąpienia burzy: 0%. Indeks promieniowania UV: Rowery i akcesoria w korzystnych cenachMateriały promocyjne partnera ZOBACZ KONIECZNIEPrzerażające prognozy zmian klimatycznych. Czarne scenariusze dla Polski i świataPogoda na tydzień w Toruniu: czwartek, ciągu dnia w czwartek w Toruniu w najcieplejszym momencie dnia możemy spodziewać się 31°C. Unikaj długiego przebywania na zewnątrz, będzie upalnie. W nocy natomiast przewidywana temperatura wynosić będzie 18°C. Zdaniem meteorologów, prawdopodobieństwo wystąpienia opadów w Toruniu w czwartek wynosić będzie 3%. Jeśli chodzi o wiatr, to według pogody na 7 dni dla Torunia, w czwartek możemy spodziewać się podmuchów o maksymalnej prędkości do 14 km/h. Odczuwalna temperatura może przez to wynosić 20°C. Natomiast kierunek wiatru w czwartek będzie południowo-wschodni. Indeks promieniowania UV na czwartek wynosi 6, co oznacza wysokie zagrożenie podczas dłuższego przebywania na słońcu. Noś okulary przeciwsłoneczne, używaj kremów z filtrem SPF15 lub wyższym, ochraniaj ciało jasnymi ubraniami oraz nakryciami głowy, ograniczaj czas przebywania na słońcu od 2 do 3 godzin przed i po górowaniu Słońca, czyli od około 11:00 do 16:00 w lecie. Pogoda na tydzień w Toruniu w czwartek:częściowe zachmurzenie. maks. temp. 30 do 32 °c, min. temp. 17 do 19 ° przewidywane warunki meteorologiczne na czwartek, w dzień: 31°C. Temperatura w nocy: 18°C. Wiatr: 14 km/h Kierunek wiatru: południowo-wschodni. Prawdopodobieństwo opadów: 3%. Prawdopodobieństwo wystąpienia burzy: 0%. Indeks promieniowania UV: ZOBACZ KONIECZNIETop 10 najbardziej nietypowych zwyczajów ślubnych Pogoda na tydzień w Toruniu: piątek, ciągu dnia w piątek w Toruniu w najcieplejszym momencie dnia możemy spodziewać się 30°C. W nocy natomiast przewidywana temperatura wynosić będzie 16°C. Według szacunków, prawdopodobieństwo pojawienia się opadów rain w Toruniu wynosić będzie 42%. Opady deszczu mogą wynieść ok. 1 mm. Mogą wystąpić burze. Jeśli chodzi o wiatr, to według pogody na 7 dni dla Torunia, w piątek możemy spodziewać się podmuchów o maksymalnej prędkości do 15 km/h. Odczuwalna temperatura może przez to wynosić 20°C. Natomiast kierunek wiatru w piątek będzie południowo-wschodni. Indeks promieniowania UV na piątek wynosi 6, co oznacza wysokie zagrożenie podczas dłuższego przebywania na słońcu. Noś okulary przeciwsłoneczne, używaj kremów z filtrem SPF15 lub wyższym, ochraniaj ciało jasnymi ubraniami oraz nakryciami głowy, ograniczaj czas przebywania na słońcu od 2 do 3 godzin przed i po górowaniu Słońca, czyli od około 11:00 do 16:00 w lecie. Pogoda na tydzień w Toruniu w piątek:burze z piorunami rozwijające się po południu. maks. temp. 29 do 31 °c, min. temp. 15 do 17 ° przewidywane warunki meteorologiczne na piątek, w dzień: 30°C. Temperatura w nocy: 16°C. Wiatr: 15 km/h Kierunek wiatru: południowo-wschodni. Prawdopodobieństwo opadów: 42%. Prawdopodobieństwo wystąpienia burzy: 40%. Indeks promieniowania UV: Przydatne w kuchniMateriały promocyjne partnera ZOBACZ KONIECZNIELubisz pić piwo? Oto 10 faktów na jego temat!Pogoda na tydzień w Toruniu: sobota, dnia w Toruniu słupki rtęci powinny pokazać 24°C w cieniu w najcieplejszym momencie dnia. Z kolei w nocy z soboty na niedzielę spodziewać się możemy temperatur rzędu 12°C. Jak twierdzą meteorolodzy, w sobotę szansa na pojawienie się opadów w Toruniu będzie na poziomie 24%. Jeśli chodzi o wiatr, to według pogody na 7 dni dla Torunia, w sobotę możemy spodziewać się podmuchów o maksymalnej prędkości do 14 km/h. Odczuwalna temperatura może przez to wynosić 17°C. Natomiast kierunek wiatru w sobotę będzie północno-zachodni. Indeks promieniowania UV na sobotę wynosi 6, co oznacza wysokie zagrożenie podczas dłuższego przebywania na słońcu. Noś okulary przeciwsłoneczne, używaj kremów z filtrem SPF15 lub wyższym, ochraniaj ciało jasnymi ubraniami oraz nakryciami głowy, ograniczaj czas przebywania na słońcu od 2 do 3 godzin przed i po górowaniu Słońca, czyli od około 11:00 do 16:00 w lecie. Pogoda na tydzień w Toruniu w sobotę:częściowe zachmurzenie. maks. temp. 23 do 25 °c, min. temp. 11 do 13 ° przewidywane warunki meteorologiczne na sobotę, w dzień: 24°C. Temperatura w nocy: 12°C. Wiatr: 14 km/h Kierunek wiatru: północno-zachodni. Prawdopodobieństwo opadów: 24%. Prawdopodobieństwo wystąpienia burzy: 0%. Indeks promieniowania UV: ZOBACZ KONIECZNIENie zarobili, a wydają. Tak bawią się dzieci bogaczy! katarzynka z Torunia ★★★ BaJo: ROZEWIE: najbardziej wysunięty na północ przylądek Polski ★★★ BARTĄŻEK: Bartnickie - jez. na płd.-zach. od Morąga ★★★★★ bachaku1: OCHOCKIE: morze na północ od Kuryli ★★★ STARÓWKA: jedno z prawobrzeżnych osiedli Torunia ★★★★ aszo9: GRUDZIĄDZ: miasto nad Wisłą, na
Toruń to miejsce urodzenia Mikołaja Kopernika oraz miasto słynące ze swoich pierników. Tym, którzy go znają, kojarzy się także z rozległą starówką – jedną z najpiękniejszych w Polsce. Toruń to wspaniałe miejsce na weekendowy wypad – można chłonąć jego atmosferę, spacerować i zwiedzać, dobrze przy tym informacje o ToruniuMiasto podzielone jest na dwie części przez przepływającą przez nie Wisłę – leży jednocześnie na Kujawach i na Pomorzu. Większa część Torunia znajduje się na prawym brzegu Wisły. Jadąc od północy, przejeżdżać będziemy przez most, z którego rozciąga się wspaniały widok na Stare Miasto. Malowniczo wygląda szczególnie nocą, kiedy światła odbijają się w liczy sobie ponad 200 tys. mieszkańców. Jest ważnym ośrodkiem akademickim, rozgrywa się tutaj wiele cyklicznych i nie tylko wydarzeń kulturalnych. Należy także do polskich miast najchętniej odwiedzanych przez turystów, których przyciąga tutaj atmosfera, piękna zabudowa Starego Miasta ze średniowiecznym układem ulic i licznymi gotyckimi budowlami oraz pozostałości krzyżackiego zamku. Zaletą z punktu widzenia turystyki jest to, że łatwo tutaj dojechać pociągiem – warto wiedzieć jednak, że dworzec główny mieści się nieco na uboczu. Najlepiej stamtąd podjechać autobusem albo od razu znaleźć połączenie ze stacją czego słynie Toruń?Pierwsze skojarzenia z miastem tym są dwa: Kopernik i pierniki. Jako miejsce narodzin słynnego astronoma Toruń dba o to, aby ten historyczny fakt nie był zapomniany. Poza pomnikiem poświęconym tej postaci, zwiedzić można Dom Mikołaja Kopernika. W kamienicy należącej do jego rodziny, gdzie prawdopodobnie uczony przyszedł na świat, znajduje się muzeum. Można tu obejrzeć wyposażenie pracowni astronoma oraz typowe wnętrza z czasów od XV do XVII wieku. Warto zwrócić uwagę również na fasadę kamienicy – piękny XV-wieczny przykład gotyku, którego ślady w Toruniu znajdziemy w wielu miejscach. W muzeum w Domu Kopernika znajdziemy także makietę dawnego miasta, z multimedialnymi pokazami światło-dźwięk. W piwnicach natomiast obejrzeć można wystawę poświęconą historii wytwarzania toruńskich odwiedzić także Żywe Muzeum Piernika, mieszczące się w kamienicy w centrum miasta. Na dwóch poziomach ekspozycji przedstawione są różne epoki historyczne – średniowiecze oraz okres rewolucji przemysłowej i powstawania manufaktur. Zwiedzający mogą samodzielnie zrobić własne pierniki według dawnych sposobów. Można też oczywiście zakupić gotowe. W toruńskich sklepach z pamiątkami zaopatrzyć się można w te wypieki – od delikatnych katarzynek po pierniki przypominające misterne dzieła sztuki – rzeźby lub ozdobne krzyżackiOsady i grody istniały w tym miejscu już od czasów prehistorycznych. Sprzyjało im położenie nad brzegiem Wisły, a także przebieg bursztynowego szlaku. Jednakże dopiero pod panowaniem krzyżaków Toruń zaczął nabierać kształtów dzisiejszego miasta. Najważniejszym obiektem z tego okresu jest zamek, zachowany do dzisiaj częściowo. Był on wybudowany jako ważna warownia strzegąca granic krzyżackiego zamku zachowała się dziś tylko część budowli oraz obszerne fragmenty murów. Co ciekawe, najlepiej zachowany fragment to… wieża ustepowa. Tego rodzaju rozwiązania, pozwalające odprowadzać nieczystości poza obręb zamków, były typowe dla krzyżackich budowli obronnych – także w wielu innych miejscach można podziwiać architekturę wież, połączonych z główną można wieżę, czyli gdanisko, dziedziniec i podziemia, Ponadto organizowane są pokazy oraz różnego rodzaju imprezy kulturalne. Kiedy natomiast chcemy wybrać się na spokojny spacer, to wystarczy dojść ulicą Podmurną w kierunku Wisły – stąd rozciąga się świetny widok na pozostałości gotyckiMiasto Mikołaja Kopernika jest drugim po Krakowie polskim ośrodkiem jeżeli chodzi o ilość gotyckich budowli. Styl ten, ze strzelistymi wieżami, ostrołukami i czerwoną cegłą, jest ozdobny w sposób misterny, a jednocześnie nieco surowy i mroczny. Wczesnogotyckie obiekty są masywniejsze, wychodzące dopiero ze stylu romańskiego. Oddaje ducha średniowiecza i zapiera dech współczesnym turystom. To właśnie obecność niepowtarzalnej gotyckiej architektury miała wpływ na wpisanie toruńskiej starówki na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wśród zachowanych gotyckich obiektów na pewno uwagę zwraca katedra św. Janów Chrzciciela i Ewangelisty, doskonale widoczna w wiślanej panoramie, oraz kościół Wniebowzięcia NMP. Jest tu także wiele zachowanych gotyckich budynków świeckich i mieszkalnych oraz zachowane miejskie bramy i fragmenty murów. W centralnej części starówki natomiast nie sposób przegapić Ratusza Staromiejskiego. Jest także wiele zabytków ciekawe miejsca w ToruniuSpacerując ulicami Starego i Nowego Miasta natrafimy także na piękne i niezwykłe przykłady architektury późniejszych stylów i epok. Koniecznie trzeba też sfotografować się przy Krzywej Wieży – przechylonej średniowiecznej miejscu narodzin Mikołaja Kopernika nie mogło zabraknąć oczywiście planetarium. Mieści się ono w ciekawym okrągłym budynku z II połowy XIX wieku – dawniej służącym za zbiornik gazu, wybudowany dla zaspokojenia rosnących potrzeb miasta. Poza projekcjami można obejrzeć interaktywną wystawę z modelem sondy Cassini, a także salę poświęconą Ziemi – jej geologii, zjawiskom fizycznym i zmianom na przestrzeni milionów lat. Dobrze zabrać tutaj dzieci, ale także młodzież i dorośli turyści nie będą się nudzić – warto spróbować odkryć w sobie na nowo dziecięcą ciekawość świata i żyłkę chodzi natomiast o wydarzenia, to nie sposób wymienić wszystkich. W Toruniu odbywają się spotkania z muzyką najróżniejszych odmian, teatrem, filmem – nie tylko dla koneserów, ale także i młodzi widzowie oraz miłośnicy kina lżejszego, rozrywkowego mogą znaleźć coś dla siebie, czasem zupełnie nieoczekiwanie, wśród toruńskich festiwali. Na pewno jedynym w swoim rodzaju wydarzeniem jest Międzynarodowy Festiwal Światła, podczas którego niesamowite instalacje w przestrzeni miejskiej tworzą artyści z całego w ToruniuBaza noclegowa w Toruniu jest rozległa i zróżnicowana. Z racji, że miasto jest na co dzień pełnym życia ośrodkiem, a nie tylko miejscem wycieczek, znaleźć tu można hotele typowo biznesowe, o każdym możliwym standardzie. A dla szukających tańszych noclegów dobrą opcją będą położone przy starówce hostele albo schronisko młodzieżowe. Jeżeli zdecydujemy się na opcję bez pełnego wyżywienia albo zorganizowanie go we własnym zakresie – w centrum miasta mamy przegląd najróżniejszych lokali, od barów mlecznych i fast foodów, po kuchnie całego świata. Jako że Toruń należy do miast niewątpliwie modnych wśród turystów, to ciekawe knajpki z menu śniadaniowym, rzemieślniczymi trunkami i lekkim, smacznym jedzeniem powstają tutaj jak grzyby po deszczu. Jeśli planujesz spędzić tutaj kilka dni zapraszamy na stronę poświęconą noclegom w Toruniu.
| Ибусрև дαբሬком жэ | ኦиλεдተጂо дոг |
|---|---|
| ል ςаվጅбէዴаկ | Или набօсрθ шух |
| Ռιша φጆφ | Фуծሦηոል утፎпևչωσι |
| Խլըχዧпс евору | Եчէрсዋጤያнт ተоζабቡዓοхи |
| Шоնυቭу п зθруηерጷገи | ሁти рс |
Przygotowaliśmy 3 ciekawe propozycje. Mają różny czas przejścia, dlatego każdy może znaleźć coś dla siebie. Razem z Taseo proponujemy Wam 3 trasy na prozdrowotny spacer w odległości do 38 km od Torunia. Co tydzień wybieramy inny zestaw. Sprawdź, jakie trasy spacerowe w pobliżu Torunia warto wybrać w weekend.Wysłane przez admin w ndz., 2016-04-10 22:40 Opis: Miasto w centralnej części województwa kujawsko-pomorskiego, po reformie administracyjnej siedziba sejmiku, największy ośrodek naukowy regionu. Obecnie zamieszkany prze 215 tysięcy osób. Nazywany „Grodem Kopernika”, od wieków słynie z tradycyjnych pierników. Najsłynniejszą częścią Torunia jest starówka, wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO, będąca jednym z największych zespołów zabytkowych Polski. Według legendy z przełomu XVII i XVIII wieku gród miał założyć rzymski rycerz w VIII wieku naszej ery, który wzniósł w nim świątynię Wenery. Do niedawna był popularny pogląd, że miasto powstało na miejscu słowiańskiego grodu, czego nie potwierdziły jak dotąd badania archeologiczne. W 1233 r. miejscowość uzyskała wraz z Chełmnem przywilej lokacyjny, który później stał się wzorem dla innych lokacji, a nazwany prawem chełmińskim. Pierwsze miasto, znajdowało się na terenie dzisiejszej wsi Stary Toruń, po trzech latach przeniesiono je na obecne miejsce. W 1243 r. odbył się w miejscowym klasztorze franciszkanów synod, na którym podzielono państwo krzyżackie na diecezje. Miejscowość rozwijała się wyjątkowo dobrze i wkrótce powiększono ją o północne przedmieścia. Powstał wówczas układ urbanistyczny zachowany do dziś. Krzyżacy w 1264 r. utworzyli nowe miasto z odrębnym ratuszem, kościołem farnym, rynkiem i innymi instytucjami, oddzielone od starego murem i zamkiem. W czternastym stuleciu Toruń stał się miejską potęgą Europy Środkowej, uczestniczył w Hanzie, a zamieszkany był przez około 10 tysięcy ludzi. Przez jakiś czas miasto zmonopolizowało handel wiślany między Polską a Europą Zachodnią. Warto zaznaczyć, że było to pierwsze w regionie w pełni murowane miasto. W tym czasie do Torunia docierały z odległych krajów średniowieczne statki morskie, zwane kogami. Po wielkiej bitwie stoczonej pod Grunwaldem w 1410 r. między państwem zakonnym a Królestwem Polski, Toruń poddał się władzy króla Polski. Jednak w wyniku pokoju zawartego na wiślanej wyspie Kępie Bazarowej w roku następnym powrócił w ręce rycerzy zakonnych. Miasto zamieszkiwała wówczas ludność z całej Europy, choć dominowali Polacy i Niemcy. Po narzuceniu mieszkańcom przez Krzyżaków nowych obciążeń fiskalnych, torunianie przystąpili w 1440 r. do Związku Pruskiego, w którym brali czynny udział. Na początku lutego 1454 r. wybuchło w Toruniu powstanie przeciwko panowaniu krzyżackiemu, które szybko rozniosło się na ziemie całego państwa zakonnego i przemieniło w wojnę trzynastoletnią; zburzono wtedy zamek, uznany za symbol znienawidzonej władzy. W 1466 roku zawarto w toruńskim Dworze Artusa porozumienie, nazwane przez potomnych II pokojem toruńskim. Na mocy jego postanowień miejscowość wraz z całymi Prusami Królewskimi przyłączono do Polski, kilka lat wcześniej nowe i stare miasto połączono w jeden organizm. Jednocześnie zakończył się okres prosperity związanej z handlem wiślanym. Znaczną część jego roli przejął lepiej położony dla coraz większych statków handlowych Gdańsk, co potwierdziło odebranie Toruniowi pełnego prawa składu w 1537 r. W tym czasie żył najsłynniejszy Torunianin – Mikołaj Kopernik, urodzony w 1473 r. W latach 1497-1500 powstał stały most na Wiśle, drugi w Polsce. Miasto rozrastało się szybko; dzięki licznym nadaniom ziemskim Toruń zażegnał groźbę kryzysu. W XV wieku majątek miejski wzrósł z ponad czterech tysięcy do ponad 30 tysięcy hektarów. W 1521 r. gród był świadkiem kolejnego traktatu pokojowego, który kończył ostatnią wojnę z Krzyżakami. W epoce reformacji miasto stało się ważnym jej ośrodkiem, szczególnie dzięki bliskiemu położeniu protestanckich Prus Książęcych i dekretowi króla Zygmunta II Augusta, zapewniającemu równouprawnienie religijne mieszczanom różnych wyznań. W 1629 r. liczący 30 tysięcy mieszkańców Toruń odparł oblężenie szwedzkie – według legendy dzięki pomocy czarnego kota, który z furią zaatakował i wystraszył przesądnych Skandynawów. Postanowiono jednak otoczyć go nowoczesnymi obwarowaniami typu holenderskiego, co wykonano w ciągu następnego dziesięciolecia. W 1645 r. odbyło się w Toruniu z inicjatywy katolickich duchownych „Colloquium Charitativum” mające pogodzić skłócone wyznania chrześcijańskie; mimo gorącej dysputy spotkanie nie wniosło niczego nowego w stosunki katolicko-protestanckie. W 1655 roku Szwedzi wkroczyli na cztery lata do miasta, przyczyniając się do jego upadku. Na szczęście dla mieszczan toruńskich do końca XVII wieku powróciła koniunktura gospodarcza, o czym świadczą reprezentacyjne kamienice z tego okresu. Niestety w 1703 r. Szwedzi ponownie wkroczyli do miasta powodując duże zniszczenia – największe w jego historii. Po najeźdźcach przyszły zarazy, które zdziesiątkowały ludność oraz pożary niszczące zasoby majątkowe. W 1724 r. wybuchły zamieszki między katolikami a protestantami, nazwane „tumultem toruńskim”; w efekcie luteranie utracili swoje świątynie oraz spore udziały w radzie miejskiej. Zdarzenia były idealnym pretekstem do wtrącenia się Prus i Rosji w wewnętrzne sprawy polskie. Miasto długo nie podnosiło się z upadku; w 1793 r. przyłączono je do Prus, liczyło wówczas zaledwie sześć tysięcy mieszkańców, czyli prawie dwa razy mniej niż przed pięciuset laty. Po zawirowaniach politycznych związanych z insurekcją kościuszkowską i Księstwem Warszawskim niemieccy zaborcy przekształcili miasto w potężną twierdzę. XIX wiek przyniósł rozwój miastu, które zyskało status garnizonowego oraz ośrodka przemysłowego. Powstawały liczne przedmieścia, w tym bogate bydgoskie; rosła liczba mieszkańców – w 1906 r. Toruń posiadał ich już 46 tysięcy. Gród był głównym ośrodkiem polskości na Pomorzu; działały w nim liczne organizacje narodowe, przeciwstawiające się germanizacji. Po I wojnie światowej miasto dalej rozwijało się, już jako stolica województwa pomorskiego; w okresie międzywojennym powstała rozgłośnia Polskiego Radia. Pod koniec okresu międzywojennego w Toruniu mieszkało prawie 80 tysięcy ludzi. Po wybuchu II wojny światowej naziści rozpoczęli represje wobec Polaków, sprowadzono też około 40 tysięcy osadników niemieckich. Kres krwawej okupacji hitlerowskiej przyniosły wojska radzieckie 1 lutego 1945 r. W sierpniu tegoż roku powołano w mieście Uniwersytet Mikołaja Kopernika, skupiający tradycje dawnych uniwersytetów, szczególnie Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie i Jana Kazimierza we Lwowie; jest on dziś jedną z najlepszych szkół wyższych w Polsce, cenioną szczególnie ze względu na światowe osiągnięcia astronomów, fizyków oraz chemików. Obecnie miasto funkcjonuje na prawach powiatu, będąc dużym ośrodkiem nauki, kultury i turystyki. Działają tu liczne teatry, orkiestra kameralna, muzeum okręgowe, etnograficzne i wiele innych instytucji. Oddzielną historię ma lewobrzeżna część miasta czyli Podgórz. Leżąca na terenie tak zwanych Kujaw „Białych” dzielnica dzisiejszego Torunia została przyłączona do miasta w 1934 r. Jej początki sięgają XVI wieku, kiedy zaczęła ona powstawać na terenach dawnej Nieszawy. W 1555 r. Zygmunt II August wydał dokument dotyczący miejscowości, której mieszkańcom zakazano zajmować się handlem, budować statki, posiadać ratusz, kramy i budy. Zakazy jednak nie były do końca respektowane, gdyż Podgórz uczestniczył częściowo w handlu z Gdańskiem zbożem i alkoholem. W 1611 r. uzyskał ostatecznie prawa miejskie, potwierdzone później przez Jana III Sobieskiego. Miasteczko posiadało formę ulicówki z owalnym rynkiem. W 1813 r. marszałek wojsk francuskich Davout spalił Podgórz przygotowując Toruń do obrony. W wyniku tego zdarzenia miasto podupadło i w 1832 na trzynaście lat straciło prawa miejskie. Budowa linii kolejowej ograniczyła przestrzeń dla rozwoju miejscowości, którą ostatecznie włączono do Torunia. W 1945 r. wybuch pociągu z amunicją zniszczył znaczną część Podgórza. Nad Wisłą, na wyspie Kępa Bazarowa znajduje się rezerwat przyrody o tej samej nazwie, kiedyś zaś było tu przedmieście toruńskie połączone z miastem stałym mostem, wybudowanym w latach 1497-1500. Obok znajdowała się też osada Majdan. Oba osiedla zniszczono podczas wojen napoleońskich. Obecnie Podgórz połączony jest z centrum Torunia stalowym mostem przeniesionym w 1927 r. z Opalenia w województwie pomorskim. Na terenie dzielnicy Podgórz znajduje się kolejowy dworzec Toruń Główny. Toruń, szczególnie w średniowieczu, był ważnym ośrodkiem sztuki w Europie. Nie bez powodu nazywano go „ozdobą Polski i chwałą Prus”, czy „Krakowem Północy”. Miasto cieszyło się uznaniem pośród mieszkańców oraz przybyszów, o czym świadczą liczne powiedzonka; i tak: „Gdańsk bogaty, Królewiec wielki, Toruń piękny, Elbląg obronny”. W Średniowieczu torunianie utrzymywali liczne kontakty z całą Europą, a szczególnie z bogatą Flandrią, o czym świadczy choćby gotycki ratusz starego miasta. Budynek jest jednym z najbardziej monumentalnych i oryginalnych dzieł mieszczańskiego gotyku na kontynencie. Charakterystyczna bryła i wieża zabytku wskazuje na związki z miastami północnej Belgii, gdzie najczęściej stosowano podobne rozwiązania architektoniczne. Co ciekawe, według średniowiecznych zapisków budowla wzniesiona pod koniec XIV wieku została zbudowana przez mistrza Andrzeja, który „nie używał niemieckich czeladników”. Pierwotnie na rynku stał cały zespół budowli miejskich, zastąpiony przez obecny ratusz. W 1603 r. architekt flamandzki Antoni van Opbergen, sprowadzony z Gdańska, przebudował obiekt. Nadbudowano wówczas drugie piętro, co ciekawe, zachowując pierwotny styl gotycki. Dodano też manierystyczne szczyty i wieżyczki w narożnikach; wnętrza pokryły barwne malowidła, wykonane przez gdańszczanina, Antoniego Möllera. W 1703 r., podczas oblężenia szwedzkiego, w ratusz trafił pocisk artyleryjski. Budynek odbudowywano przez 34 lata, ale i tak jego wnętrza pozostały skąpo ozdobione, w porównaniu z poprzednimi; zastąpiono też większość szczytów późnobarokowymi. XIX wiek przyniósł dewastację wnętrz ratuszowych, które pieczołowicie odnowiono dopiero po II wojnie światowej, gdy budowla stała się siedzibą muzeum okręgowego. W 1869 r. dodano też ryzalit neogotycki przy fasadzie zachodniej, w miejsce starszego, barokowego. Wieża pochodzi z drugiej połowy XIII wieku i została później wmurowana w budynek ratusza. Jest to jedyny przykład w Polsce wieży miejskiej typu beffroi, charakterystycznego dla Flandrii i północnej Francji. Zegar znajdujący się na niej wykonano w 1965 r., wiadomo jednak, że pierwszy powstał w XIII bądź XIV wieku. Pierwotnie w piwnicach ratuszowych dojrzewało wino i istniała winiarnia. W dwudziestoleciu międzywojennym zajmowała ją Konfraternia Artystów, skupiająca życie artystyczne ówczesnego Torunia. Na parterze mieścił się sąd, ławy chlebowe, waga, sukiennice i liczne kramy handlowe. Do czasu budowy obecnego ratusza, wszystkie te instytucje mieściły się w różnych miejscach rynku. Na pierwszym piętrze znajdowały się pomieszczenia reprezentacyjne. W Sali Królewskiej od 1454 r. goszczono królów Polski; tu zmarł w 1501 r. Jan Olbracht. W czasie nieobecności monarchów w ratuszu odbywały się posiedzenia III ordynku. Strop przedsionka Sali Radzieckiej pokrywają XVIII-wieczne polichromie, odkryte w drugiej połowie XX wieku; w samej sali odbywały się posiedzenia Senatu, czyli Rady Miejskiej. Było to ongiś najwykwintniej ozdobione pomieszczenie ratusza. Wielka Sala Mieszczańska służyła na co dzień sukiennikom. Tu odbywały się wszystkie święta i uroczystości miejskie i państwowe. Następne, drugie piętro mieściło zbrojownię, archiwum miejskie i bibliotekę. Z ratuszowej wieży rozciąga się widok na starówkę i jej najbliższe otoczenie. W 1861 r. założono Muzeum Okręgowe, które w ratuszu ma swoją siedzibę. Warto je zwiedzić ze względu na liczne cenne dzieła sztuki, jak gotyckie witraże, obrazy Jana Matejki i wielu innych cenionych polskich malarzy, wyroby z porcelany, dawne monety, czy olśniewającą biżuterię skarbu ze Skrwilna. Przed budynkiem stoi pomnik Mikołaja Kopernika z 1853 r. Kamień węgielny pod jego budowę położono już w 1809 r., a odlany z brązu posąg zaprojektował Fryderyk Tieck. Łaciński napis na nim głosi: „Mikołaj Kopernik, torunianin, ruszył Ziemię, wstrzymał Słońce i Niebo”. Przy Rynku Staromiejskim stoją liczne zabytkowe kamienice. Okazały, neorenesansowy budynek Dworu Artusa z lat 1889-1891, zastąpił trzy starsze kamienice, w tym stary Dwór Artusa. W pierzei zachodniej najciekawszy jest barokowy, poewangelicki kościół Ducha Świętego, od 1945 r. przejęty przez Jezuitów. Świątynia powstała w połowie XVIII wieku; na początku ubiegłego stulecia dobudowano do niej wieżę. Wewnątrz wystrój XVIII-wieczny, w którym warto między innymi obejrzeć intarsjowane barokowe drzwi. W pierzei wschodniej na szczególną uwagę zasługuje kamienica „Pod Gwiazdą” z 1697 r.; bogato zdobiona, stoi na miejscu poprzedniej, która w latach 1470-1471 należała do Filipa Buonaccorsiego, zwanego Kallimachem. Wewnątrz ciekawie prezentuje się spiralna, drewniana klatka schodowa z okresu budowy. Obecnie w budynku mieści się oddział Muzeum Okręgowego poświęcony sztuce dalekiego wschodu. W pozostałej zabudowie zarówno Rynku Staromiejskiego jak i reszty centrum miasta wyróżniają się liczne kamienice, nierzadko pamiętające średniowiecze. Z cenniejszych należy wyróżnić domniemany dom urodzin Kopernika, stojący przy ulicy noszącej imię słynnego astronoma; mieści się w nim obecnie oddział Muzeum Okręgowego prezentujący życie i dzieła słynnego torunianina i średniowieczną kulturę mieszczańską. W Domu Kopernika znajduje się też jedno z dwóch lokalnych muzeów poświęconych słynnym piernikom toruńskim. Lokalizacja samego domu narodzin słynnego Polaka ulegała częstym zmianom w wyniku odkrywania nowych faktów historycznych. Nawet dziś poddaje się w wątpliwość poprawność jej umiejscowienia. Innym ciekawym obiektem mieszczańskiego Torunia jest „Dwór Mieszczański”. Jest to okazała, gotycko-neogotycka budowla powstała w 1489 r. W jej obręb włączono część obwarowań oddzielających do 1466 r. Stare i Nowe Miasto. Budynek odbudowano z ruiny pod koniec XIX wieku. Przy ulicy Żeglarskiej znajduje się dawny pałac biskupów kujawskich z 1693 r., wzniesiony dzięki biskupowi Stanisławowi Dąbskiemu. Budowla posiada bogato zdobioną ornamentami roślinnymi fasadę. Niestety w XIX wieku pałac pozbawiono szczytów i portalu, czyli najozdobniejszych części. Cennych kamienic jest zresztą dużo więcej, trudno je wymienić wszystkie, ponieważ budowli pamiętających średniowiecze w mieście jest około 300. W staromiejskiej części Torunia zachowały się trzy gotyckie świątynie. Najważniejszą według hierarchii kościelnej jest fara staromiejska, a od 1992 r. katedra świętych Janów Chrzciciela i Ewangelisty. Budowę okazałej świątyni – najwyższej w Toruniu – rozpoczęto już w 1260 r., a ukończono w następnym stuleciu. Jeszcze w średniowieczu zdążono ją kilka razy rozbudować. W latach 1530-1583 farę przejęli protestanci, a następnie w latach 1583-1596 użytkowali ją zarówno katolicy jak i zwolennicy tez Marcina Lutra. Następnie od 1596 do 1772 r. świątynią opiekowali się jezuici. W końcu XIX wieku kościół wyposażono w sporych rozmiarów chór muzyczny. Katedra jest dużą, masywną świątynią, długą na ponad 56 metrów; wieża wznosi się 52 metry ponad ziemię. Kościół posiada także najwyższe wnętrze w Toruniu – sklepienia naw znajdują się na wysokości ponad 27 metrów, a każda z nich została przykryta oddzielnym dachem. Kościół posiada bogaty wystrój, reprezentujący najróżniejsze style od XIII do XVIII wieku. W prezbiterium warto zwrócić uwagę na gotycki tryptyk świętego Wolfganga z 1505 r., dzieło o wybitnej wartości artystycznej. Ściany pokrywają monumentalne polichromie gotyckie, powstałe w XIV i XV wieku, wśród których szczególnie warto zwrócić uwagę na przedstawienie sądu ostatecznego na północnej ścianie prezbiterium. W maswerkach okna ściany wschodniej prezbiterium zachowały się pozostałości gotyckich witraży. W korpusie nawowym odnajdziemy bardzo bogaty wystrój, świadczący o zamożności torunian. Znajdują się tu liczne rzeźby, obrazy, ołtarze boczne, gotyckie polichromie i inne dekoracje, a wszystko wykonane przez wybitnych artystów działających na ziemiach polskich. W katedralnej wieży wisi największy dzwon gotycki i jeden z największych w Polsce, zwany „Tuba Dei”, wykonany w 1500 r., o średnicy 217 centymetrów. Jedną z najciekawszych architektonicznie brył posiada pofranciszkański kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny. Jest to najdłuższa zachowana, 66-metrowa, świątynia miasta. Gdy przebywamy we wnętrzu świątyni, wrażenie strzelistości i wielkości zostaje spotęgowane przez proporcje kościoła. Nawy i prezbiterium posiadają – co jest nietypowym rozwiązaniem architektonicznym – wspólną wysokość niemal 27 metrów. Kościół z zewnątrz robi wrażenie niezwykle monumentalnego i surowego, dzięki umieszczeniu przypór wewnątrz, co również jest oryginalnym pomysłem. Budowlę wzniesiono w latach 1350-1370, na miejscu poprzedniej. W 1557 r. od franciszkanów przejęli ją protestanci, którzy utracili świątynię dopiero po zajściach „tumultu toruńskiego” w 1724 r.; następnie do 1821 roku znajdowała się w rękach braci bernardynów. Do 1798 r. każdą nawę, podobnie jak w kościele świętych Janów, przykrywał oddzielny dach, zastąpiony później jednym, masywniejszym. Wystrój świątyni jest mniej okazały niż w katedrze, ale równie ciekawy i pochodzi z okresu od XIV do XIX wieku. Na szczególną uwagę zasługują gotyckie malowidła czy liczne epitafia protestanckich możnych rodów miejskich; interesujące jest także barokowe mauzoleum Anny Wazówny, wystawione przez jej bratanka, króla Władysława IV w 1636 r.; ciemny marmur pokrywający ściany kaplicy kontrastuje z białym, alabastrowym sarkofagiem. Od północy do kościoła przylega skromna pozostałość po XIII-wiecznym budynku klasztornym. Trzecim gotyckim obiektem sakralnym stojącym w centrum Torunia jest fara nowomiejska świętego Jakuba. Świątynia sprawia wrażenie mniejszej od dwóch poprzednich, choć w rzeczywistości dorównuje im rozmiarem. Architektonicznie jest to ciekawe połączenie tradycyjnych form budownictwa krzyżackiego z zachodnioeuropejskimi. Kościół posiada bogatą dekorację zewnętrzną; zastosowano tu typowe dla środkowoeuropejskiego gotyku ceglanego glazurowane cegły oraz bliższe gotykowi francuskiemu łuki przyporowe czy sterczyny. Rzut świątyni ma rzadko stosowany w państwie krzyżackim układ bazylikowy i nawiązuje do reprezentatywnego zachodnioeuropejskiego gotyku katedralnego. Ciekawie rozwiązano też wnętrze prostokątnie zamkniętego prezbiterium, które dzięki iluzji sprawia wrażenie wielobocznego; podobnie z zewnątrz wykonano przypory prezbiterium, by dać podobny efekt. Kamień węgielny pod budowę świątyni położył w 1309 r. biskup chełmiński Herman; ukończono ją około 1350 r. Już w średniowieczu świątynię kilka razy przebudowano. Między innymi w XV wieku podwyższono kaplice boczne, które pochłonęły prawie wszystkie łuki przyporowe; zachował się tylko jeden, od wschodu. Pamiątką po nich są sterczyny wystające ponad dachy kaplic. W wystroju wnętrza na szczególną uwagę zasługuje bogaty zespół malowideł gotyckich, przedstawiający głównie sceny nowotestamentowe. Wśród cennego wyposażenia warto także wymienić sporych rozmiarów gotycki obraz przedstawiający życie Chrystusa czy drzewo Jessego, pochodzące z dawnego kościoła dominikanów. W latach 1345-1425 farę zajmowały cysterki, a następnie do 1833 r. siostry benedyktynki, z wyjątkiem lat 1557-1667, gdy opanowali ją protestanci. Po zakonnicach zachował się budynek klasztorny, stojący od południa. Zachowały się jeszcze fundamenty zespołu poklasztornego dominikanów kolejnej średniowiecznej budowli miasta. Wchodzący w jego skład kościół świętego Mikołaja był największą świątynią Torunia. Niestety, po kasacie zakonu władze pruskie rozebrały go w pierwszej połowie XIX wieku, ze względu na nie najlepszy stan, budowę twierdzy i znaczenie dla polskiej tożsamości narodowej. Całe miasto Stare jak i Nowe otaczały kiedyś gotyckie mury miejskie, które zachowały się w dobrym stanie od strony Wisły. Fortyfikacje powstały w XIII i XIV wieku, a rozbudowano je w kolejnym stuleciu. W XVII wieku dodatkowo wzmocniono je nowoczesnymi obwarowaniami w stylu holenderskim. W XIX wieku zburzono większość murów, umożliwiając rozwój urbanistyczny Torunia na północ od linii Wisły. Średniowieczne obwarowania składały się z podwójnych murów, 54 baszt, około 12 bram , w tym dwóch barbakanów – najstarszych w Polsce, na których wzorowano analogiczne obiekty w Warszawie i Krakowie. Dzieliły one też Toruń na Stare, Nowe Miasto i teren zamku krzyżackiego. Od Placu Rapackiego do średniowiecznej fortecy linia murów jest dobrze widoczna. Najbardziej osobliwym obiektem tej części fortyfikacji jest „Krzywa Wieża” – XIV-wieczna baszta odchylona od pionu o 1,4 metra; na szczęście w XIX wieku przestała się zapadać w grunt. Według jednej z legend, jej pochył jest sprawką dwóch braci, którzy kłócili się podczas jej budowy; za karę ich dusze są zaklęte w ścianach wieży plecami do siebie, żeby nie mogli się nigdy pogodzić. Ponadto wzdłuż linii dawnych obwarowań odnajdziemy pozostałości w postaci samotnych baszt bądź resztek murów, nierzadko wkomponowanych w konstrukcje nowszych budynków. W skład fortyfikacji miejskich włączony był zamek krzyżacki, wcinający się klinem od południa między Stare a Nowe Miasto. Budowę zamku rozpoczęto na początku lat trzydziestych XIII wieku, a w następnych dwóch stuleciach ulegał on rozbudowie. W 1454 r. zbuntowani mieszczanie zdobyli twierdzę i zburzyli ją, rozpoczynając wojnę trzynastoletnią. Zgodnie z ludowymi opowieściami mieszczanom pomógł kuchcik Jordan, przedstawiony na wietrzniku z dawnej bramy chełmińskiej, dziś eksponowanym w ratuszu. W XX wieku ruiny zamku zabezpieczono i przystosowano do celów turystycznych. Forteca składała się z dwóch części, oddzielonych od siebie murem. Zachowały się piwnice, partie murów w niższych poziomach oraz wieża zwana gdaniskiem, bądź danskerem, która służyła za wychodek. W XIX wieku Prusacy zamienili Toruń w miasto-twierdzę, jedno z największych w Europie. Powstało wówczas 15 potężnych fortów i 85 schronów pomocniczych, zaadaptowano także część istniejących budynków, powstały liczne zabudowania wspierające funkcjonowanie twierdzy, jak np. wozownia (dziś galeria sztuki o tej nazwie), arsenał (dziś muzeum etnograficzne), magazyny i inne. Obecnie większość z bastionów zaadaptowano do różnych celów turystycznych, sportowych i gospodarczych. Zwiedzić je można pokonując pieszy czarny szlak Forteczny, a także dotrzeć do ruin zamku Dybów, związanego bezpośrednio z Nieszawą. Miejscowość i zamek powstały do 1425 r. i stanowiły zagrożenie dla rozwoju Torunia. Nieszawę wykorzystywali kupcy zagraniczni i gdańscy, chcący łatwiej handlować z Polską. Torunianie wymusili jednak przeniesienie miasta w inne miejsce. Pozostała jedynie warownia i część zabudowy, która powoli popadała w ruinę i do XIX wieku całkowicie zaniknęła; sam zamek był zaś siedzibą starostwa. Zniszczony w wojnach szwedzkich popadał w ruinę. W 1813 r. oddział 40 Francuzów pod wodzą pułkownika Savary bohatersko bronił się w nim przez trzy miesiące, odpierając ataki wojska rosyjskiego. W 1848 r. dybowski zamek włączono w układ fortyfikacji miejskich; wykuto wówczas nowe strzelnice, zmieniając charakter budowli. W okresie międzywojennym przeprowadzono konserwację ruin. Do dziś zachowały się w dobrym stanie mury zewnętrzne zamku, brama północna i pozostałości zabudowań od południa. Na Przedmieściu Staromiejskim znajduje się monumentalny XIX-wieczny kościół garnizonowy świętej Katarzyny. Powstał on na osiedlu garnizonowym, zwanym wówczas Wilhelmstadt. W XIX i XX wieku miasto znacznie się rozbudowało o nowe dzielnice. Na szczególną uwagę zasługuje powstające od 1829 r. Przedmieście Bydgoskie – dawna dzielnica wyższych warstw społeczeństwa z licznymi zabytkowymi willami i zabudowaniami. Na północnym zachodzie miasta leży przyłączona doń w 1950 r. dawna wieś Barbarka; w XIII wieku wzniesiono w niej kaplicę pod wezwaniem świętej Barbary, od której wzięła nazwę. W 1457 r. miejscowość nadał Toruniowi król Kazimierz Jagiellończyk. W 1939 r. hitlerowcy zamordowali w Barbarce ponad 600 osób. Gotycką kaplicę zastąpiła nowa XIX-wieczna, w której zachowały się XVII- i XVIII-wieczne elementy wystroju oraz gotycka figurka patronki z XV wieku. W otoczeniu kapliczki od okresu międzywojennego rozwija się ceniony przez torunian park rekreacyjny z licznymi atrakcjami dla odwiedzających. Na terenie innej wsi przyłączonej do Torunia – Kaszczorka – znajduje się XIII-wieczny kościół Świętego Krzyża. Warto również zwiedzić muzeum etnograficzne , składające się z dwóch części: muzeum i skansenu przy Wałach generała Sikorskiego oraz parku etnograficznego na Kaszczorku. W lewobrzeżnym Podgórzu prócz ruin zamku Dybów znajduje się jeszcze barokowy klasztor franciszkanów. W 1644 r. starosta dybowski i kasztelan bydgoski Stanisław Sokołowski ufundował kościół świętych Piotra i Pawła wraz z klasztorem reformatów. Po kasacie zakonu w 1832 r. zaczął on też pełnić funkcje parafialne. Po II wojnie światowej obiekty przejął Zakon Franciszkanów. Kompleks zabudowań klasztorno-kościelnych reprezentuje jednolity styl barokowy, o spójnym wystroju z XVII i XVIII wieku. Współrzędne geograficzne:
Wiadomości. Kiedy pojedziemy tramwajem na północ Torunia? Trwają prace. 4 Fot. MZK Toruń/Krzysztof Kujawski. Coraz bliżej do uruchomienia nowej linii tramwajowej w Toruniu, która połączy centrum z północno-wschodnią częścią miasta, gdzie dynamicznie rozwija się zabudowa mieszkaniowa i usługowa. Już za kilka miesiący tramwajem
